Hırsızlar zeytincileri korkutuyor!

Edremit Ticaret Odası Meclis Başkanı Mehmet Hakkı Semerci, zeytin üreticisinin hırsızlık korkusu ile erken hasada yönelmesinin hem üründe verim hem üreticide gelir kayıplarının yaşanmasına neden olabileceğini söyledi.

Semerci, 2018-2019 zeytin sezonundan yorgun çıkan üreticinin, 2019-2020 sezonuna başlamak üzere olduğunu belirterek, "Hırsızlık korkusuyla zeytinlerini bir an önce toplama telaşına girdiler. Oysa çok kurak giden eylül ayı ve hiç yağmur yağmayan bir ağustos ayından sonra bugünlerde zeytin toplamak ülkenin zeytin verimini önemli ölçüde etkiler, zarar verir, üreticinin elde edeceği, kazanacağı parayı yine çok çok önemli bir oranda azaltır." dedi.

- "Zeytinyağında yarı yarıya kayıp oluyor"

Bu soruna çözüm bulmak için çalışmalar yaptıklarını aktaran Semerci, zeytinin aralık ayı sonuna kadar yağ topladığını, veriminin de bu süreçte arttığını dile getirdi.

Aralık sonuna kadar sağlanan bu verimle 100 kilogram zeytinden 20-25 kilogram zeytinyağı alınabildiğini aktaran Semerci, şöyle devam etti:

"Bugün toplanan zeytin ancak yüzde 10-11, nadiren yüzde 12'de kalır. Gıdasını almayan bir ürünün üretimini yaptığınız zaman artı değerleri olduğu kadar bunun eksileri de olur. Özellikle 2018-2019 sezonundaki zeytin zararlılarının bu sene olmadığını görüyoruz. Kaliteli, güzel bir mahsul var ama üreticiler erkenden topluyor. Neden topluyorlar? Üreticilerin toplama sebebinin başında zeytin hırsızlığı geliyor. Üretici aylarca bakıyor, suluyor, her türlü bakımını masrafını yapıyor. Bir bakıyorsunuz ki siz gittiğiniz zaman zeytinliklerde sizden önce hırsızlar girmiş zeytinlerinizi çalıyor.

Söz gelimi Türkiye'de bu sezon 200 bin ton zeytinyağı olacaksa, erkenden bu şekilde toplamak yağ verimini 150 bin tonlara düşürür. Bunun önlenmesi açısından Edremit Ticaret Odası olarak, Edremitli üreticiler olarak yerel yöneticilerle çok sıkı bir iş birliği içindeyiz. Hırsızlığın önlenmesi için her türlü gayreti gösteriyoruz. Yaptırımların yasal olarak uygulanması için her türlü görüşmeyi yapıyoruz. Umuyorum ki bunlar sonuç verir ve bu önemli mesele ortadan kalkar çünkü insanlar tarlasında zeytin hırsızlığı gördüğü zaman dayanamıyor. Böyle olunca hiç hoş olmayan hadiseler vuku buluyor."

- "Erken hasat zarar ettiriyor"

Zeytin üreticisi Osman Baydar da geçen sezon yüklü miktarda zeytininin çalındığını belirtti.

Bahçeleri korumakta güçlük çektiklerini, bu nedenle hasada erken başlamak zorunda kaldıklarını vurgulayan Baydar, "Hasada erken başlamanın bizim için sıkıntısı var. İstediğimiz verimi alamıyoruz. 100 kilogram zeytinden aldığımız yağ 10-11 kilogram civarında ama biz bu süreci biraz daha uzatabilirsek 15-20'lere hatta 20'nin de üzerine çıkabiliyor." ifadelerini kullandı.

Zeytin hırsızlığının son iki yılda arttığına değinen Baydar, "Mahsulü hırsızın elinden kurtarmak için zarar ediyoruz. Bizim bölgelerde hasat ekim ayının ortalarında veya mevsime göre ekim ayının sonlarında değişiklik gösteriyor fakat şu anda eylül sonunda başlamak zorunda kalıyoruz. Hırsızlık endişesiyle hasadı 3-4 hafta önceye çektik." diye konuştu.

Baydar, bölgede Çiftçi Malları Koruma Meclisi Başkanlıklarınca hırsızlık vakalarına karşı alınan önlemlerin yetersiz olduğunu savunarak, ekim-aralık dönemine rastlayan zeytin hasat sezonunda personel sayısının artırılabileceğini ifade etti.

Sahip olduğu yaklaşık 13 milyon zeytin ağacıyla Edremit Körfezi, Türkiye'nin önemli zeytinyağı üretim merkezlerinden.

- Zeytin rekoltesi açıklandı

Öte yandan Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Mehmet Hadi Tunç, "2019 yılı sofralık zeytin üretiminin 415 bin ton, yağlık zeytin üretiminin 1 milyon 110 bin ton, dane zeytin üretiminin 1 milyon 515 bin ton ve zeytinyağı üretiminin ise 225 bin ton olacağı öngörülmektedir." dedi.

Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünde düzenlenen 2019-2020 Zeytin Rekolte Tahmini Toplantısı'nda konuşan Tunç, dane zeytindeki desteklerle ilgili bilgiler paylaştı.

Üreticileri desteklemeye devam edeceklerini vurgulayan Tunç, "Sayın Bakanımız kilogram başına 15 kuruş destek verileceğinin sözünü vermişti. Bu sözün gereği olarak kararname Cumhurbaşkanlığına sevk edildi. Kilogram başına 15 kuruşluk destek hayırlı uğurlu olsun." diye konuştu.

Türkiye'nin zeytinin gen merkezi olduğunu ifade eden Tunç, zeytinin dünyaya Anadolu'dan yayıldığını vurguladı.

Zeytin ve zeytinyağının sadece beslenmede değil bir çok alanda kullanıldığını aktaran Tunç, Türkiye'nin zeytincilikte İspanya ve Mısır'ın ardından dünyada üçüncü olduğunu dile getirdi.

Zeytinyağı üretiminde ise dünyada 5. sırada olduklarını hatırlatan Tunç, "2001'de 600 bin hektar olan zeytin alanı 2018'de yaklaşık 864 bin hektara, 99 milyon olan zeytin ağacı 177 milyona ulaştı. Zeytin üretimi ise 2018'de 427 bin ton oldu. Yağlık zeytin üretimimiz ise 1 milyon 74 bin tona çıktı." bilgisini verdi.

Zeytin üretiminde artışın gerçekleşmesinde bakanlığın yanında sektörün de ciddi katkısı olduğunun altını çizen Tunç, tüketici bilincinin gelişmesinin Türkiye'deki zeytinyağı tüketimini artırdığını belirtti.

Son yıllarda zeytinyağı üretiminde ciddi gelişmeler katedildiğini ve ürünlerin uluslararası yarışmalarda dereceler kazandığını dile getiren Tunç, bunların dış pazarda rekabet gücünü artırdığını vurguladı.

- Zeytinyağı rekoltesi 225 bin ton

Türkiye'de zeytin ve zeytinyağı rekoltesinin 2009'dan itibaren sektörün tüm bileşenlerini tek çatı altında toplayan Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi koordinatörlüğünde oluşturulan "Zeytin Rekolte Tahmin Komisyonu" tarafından belirlendiğine dikkati çeken Tunç, şöyle konuştu:

"Arkadaşlarımız 2 hafta süreyle sahada görev yaptılar. 2019 yılı sofralık zeytin üretiminin 415 bin ton, yağlık zeytin üretiminin 1 milyon 110 bin ton, dane zeytin üretiminin 1 milyon 515 bin ton ve zeytinyağı üretiminin ise 225 bin ton olacağı öngörülmektedir. Zeytinyağı bu sene kaliteli olacak. Zeytinde hastalık ve zararlılar nedeniyle sorun yaşamadık ama son dönemdeki iklimsel faktörlerdeki düzensizlikler, aşırı yağmur ve dolu yağışları yer yer ürün kaybına sebep oldu. Bu sene ürünümüz kaliteli, asit oranı 0,2 ve 0,3 ile istenilen seviyede. Bu durum bizim için sevindirici, dış pazar için avantaj oluşturacak."

- "Taklit ve tağşişe yönelme çok fazla"

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Yönetim Kurulu Başkanı Ümmühan Tibet de Türkiye'de yaklaşık 180 milyon zeytin ağacı olduğunu ifade etti.

Artvin'den Şırnak' kadar 50'ye yakın ilde zeytin yetiştirildiğini vurgulayan Tibet, "Zeytinyağı üretiminde son yıllarda ciddi bir dalgalanma oldu. AB, üretim ve tüketimle yüzde 70 ile birinci. Biz ise Tunus'la yarışıyoruz. Ancak Fas'ta inanılmaz bir ilerleme var. Fas rekabette bizi zorlayacak gibi gözüküyor. Özellikle İtalya ve Yunanistan geçtiğimiz yıl bizim kadar üretti. İspanya tartışmasız lider. Türkiye'de yıllık kişi başına yaklaşık 2,5 kilogram zeytinyağı tüketiliyor. Daha çok tanıtım yapmamız lazım. Bilgi kirliliği çok fazla. Taklit ve tağşişe yönelme çok fazla. Bunlar sektörümüzün en büyük sıkıntıları." değerlendirmesinde bulundu.

Konuşmaların ardından zeytin ve zeytinyağı tadımı ile zeytin hasadı gerçekleştirildi.

Harekat, piyasaları nasıl etkiler? l Parasal l 1.Kısım l 7 Ekim 2019 l Prof. Dr. Emre AlkinEkonomi Borsa