İnfaz yasasında yeni dönem! 2021'de değişiyor
Pandemi döneminde gündeme gelen ve Nisan ayında Meclis'ten geçen infaz yasası gelecek yıl devreye giriyor. İyi halin değerlendirilmesi hedefiyle düzenlenen yeni düzenleme ile neler yapılacak? İnfaz yasası kimleri kapsıyor? İşte detaylar...
Koronavirüs salgını sürecinde, TBMM'de 14 Nisan 2020'de kabul edilen, "İnfaz Yasası" ile hükümlülerin iyi hal değerlendirmelerinde değişikliğe gidildi. Onbinlerce hükümlünün cezaevinden tahliyesinin önünü açan Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un, hükümlülerin iyi hal değerlendirmelerine yönelik yeni düzenlemeleri içeren hükümleri Adalet Bakanlığınca 1 Ocak 2021'de uygulanmaya başlanacak.
Buna göre hükümlüler, ceza infaz kurumlarında bulundukları tüm aşamalarda, ceza infaz kurumlarının düzen ve güvenliği amacıyla konulmuş kurallara uyup uymadıklarına ve haklarını iyi niyetle kullanıp kullanmadıklarına bakılarak puanlanacak. Hükümlülük süresinde uygulanan iyileştirme programlarına göre toplumla bütünleşmeye hazır olup olunmadığı, tekrar suç işleme, mağdura veya başkalarına zarar verme riskinin düşük olup olmadığı konularında en geç 6 ayda bir değerlendirme yapılacak.
İdare ve gözlem kurulu tarafından iyi halin belirlenmesi için infazın tüm aşamalarında hükümlülerin katıldığı iyileştirme ve eğitim-öğretim programları ile spor ve sosyal faaliyetler, kültür ve sanat programları, aldığı sertifikalar, kitap okuma alışkanlığı, diğer hükümlü ve tutuklular ile ceza infaz kurumu görevlileri ve dışarıyla olan ilişkileri, işlediği suçtan dolayı duyduğu pişmanlığı, ceza infaz kurumu kuralları ile kurum bünyesindeki çalışma kurallarına uyumu, aldığı disiplin cezaları dikkate alınacak.
Cumhuriyet savcısı başkanlık ediyor
10 yıl ve daha fazla hapis cezasına mahkum olanlar ile terör suçları, örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçları, örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlar, kasten öldürme suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar ile uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarından mahkum olanlar hakkında yapılacak açık ceza infaz kurumuna ayırmaya, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazına ve koşullu salıverilmeye ilişkin değerlendirmelerde idare ve gözlem kuruluna cumhuriyet başsavcısı veya belirleyeceği bir Cumhuriyet savcısı başkanlık edecek.
Uzman desteği de bulunuyor
İdare ve gözlem kurulunda Cumhuriyet başsavcısı tarafından belirlenen bir izleme kurulu üyesi ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığından uzmanlar da yer alacak.
İyi halin değerlendirilmesi amacıyla, kurumda kalacağı süre 6 aydan az olan hükümlüler hakkında "gözlem değerlendirmesi", 6 aydan fazla olan hükümlüler hakkında ise "gelişim değerlendirmesi" yapılacak, 4 uzman tarafından rapor hazırlanacak.
Hükümlülerin gösterdiği gelişim, yönetim, eğitim ve öğretim, psikososyal yardım ile güvenlik ve gözetim servisleri tarafından hazırlanan raporla puanlanacak.
Puanlama sistemi nasıl olacak?
Değerlendirmede, hükümlünün gösterdiği gelişim "artı puan", aldığı disiplin cezaları "eksi puan" olacak, bu şekilde "gelişim puanı" belirlenecek.
Gelişim puanı, belirlenen eşik puanın altında kalan hükümlüler hakkında açık ceza infaz kurumuna ayrılma, kalan cezasını denetimli serbestlik tedbiri altında infaz etme veya ceza infaz kurumlarından doğrudan koşullu salıverilme öncesinde iyi hal kararı verilemeyecek.
İnfaz yasası kimleri kapsıyor?
Resmi Gazete'de yayınlanan, onbinlerce tutuklunun cezaevlerinden çıkmasına vesile olan yasada, terör, cinayet, uyuşturucu, kadına şiddet ve cinsel suçlar haricinde, cezanın yarısı oranında infaz uygulanacak.
“Milli istihbarat kanunu kapsamına giren suçlardan mahkum olanlar” kapsam dışı kalırken, örgüt kuran ve yönetenlerin cezaları ile tefecilik yapanlar ile canavarca hisle kasten yaralama suçunu işleyenlere verilecek cezalar artırıldı.