Kan bağışı yapacaklar dikkat! Kimler kan bağışı yapabilir, kimler yapamaz? İşte kan verme şartları!

Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremler Diyarbakır, Adana, Malatya, Adıyaman, Gaziantep, Şanlıurfa, Osmaniye, Hatay ve Kilis’te de büyük yıkıma yol açtı. Büyük can kaybı yaşanırken, yaralıların sayısı da giderek artıyor. Depremin ardından kurtarma çalışmalarına destek olan vatandaşlar, yardımların yanı sıra kan bağışında da bulunuyor. Kan bağışının sadece Kızılay Kan Bağış merkezlerinde yapıldığını belirten Tıbbi Biyokimya Uzmanı İlknur Bozkurt, kan bağışçısı olabilmek için 19 yaşından gün almak, herhangi bir kronik hastalığı ve bulaşıcı bir hastalığı bulunmamak şartlarına sahip olunması gerektiğini belirtti.  Dr. Bozkurt, kan bağışı işlemi öncesinde hastanın aç olmaması, kendini kan verebilecek kadar iyi hissetmesi, yorgun ve uykusuz olmaması gerektiğini de söyledi.

Bozkurt, kan bağışında bulunabilmek için bazı koşullar bulunduğunu, kan vermek isteyen kişilerin bu koşullara uygun olması gerektiğini dikkat çekiyor.

KAN BAĞIŞI NEREYE YAPILIR?

Kan bağışı yapmak isteyen kişilere Kan Bağışçısı Bilgilendirilmiş Onam Formu, Kan Bağışçısı Kayıt Formu ve Kan Bağışçısı Sorgulama Formu doldurtulması gerektiğini belirten Dr. İlknur Bozkurt, “Bu formlar ve bağışçı, mutlaka hekim tarafından kontrol edilmeli ve hekim onayından sonra bağış kabul edilmelidir. Kan bağışı sadece Kızılay Kan Bağış Merkezlerinde yapılmaktadır. Hastane transfüzyon merkezlerinde ancak özel durumlarda Kızılay kan merkezlerinin yetkilendirmesi neticesinde kan bağışı kabul edilebilir. Özellikle kan bağışçısı sorgulama formunun doğru ve eksiksiz doldurulması çok büyük önem taşıyor.” dedi.

10 DAKİKA SÜRÜYOR, 450 MİLİLİTRE KAN ALINIYOR

Tıbbi Biyokimya Uzmanı Dr. Bozkurt, bağışçılardan torba kan alımı öncesinde kan grubu tayini, kan sayımı, Anti HIV, HbsAg, Anti HCV ve sifiliz testleri çalışılması için kan numunesi alındığını söyledi. Bozkurt, kan bağışının yaklaşık 10 dakika süren bir işlem olduğunu belirterek işlem esnasında yaklaşık 450 mililitre kan alındığını söyledi.

KAN VERMEK İÇİN YAŞ ŞARTI VAR MI, KAÇ KİLO OLMALI?  

Kan bağışçısı olabilme koşullarını açıklayan Bozkurt, bu koşulları 19 yaşından gün almak, 65 yaşından gün almamak (ilk kez kan bağışı yapacaklar için 61 yaşından gün almamak), vücut ağırlığının 50 kilogramdan fazla olması ve vücut sıcaklığının 37,5 derecenin altında olması olarak sıraladı.

Dr. İlknur Bozkurt, torba kan alımı öncesi yapılan testlerde, hemoglobin düzeyinin kadın için 12.5- 16.5 g/dl, erkek için 13.5- 18.0 g/dl olması gerektiğini, trombosit sayısının 150 bin /milimetreküpten büyük olması durumunda kan bağışı gerçekleşebileceği i ifade etti.

KİMLER KAN BAĞIŞI YAPAMAZ?

Dr. İlknur Bozkurt, kan bağışının kabul edilmeyeceği şartlara değinerek “Kronik Hepatit B, Hepatit C hastalığı, Hepatit B taşıyıcılığı, Anti HIV pozitifliği gibi bulaşıcı hastalıklar, Aspirin kullanımı (Aferez Trombosit konsantresi hazırlamak için alındığında kabul edilmez), antibiyotik kullananlar (en az 48 saat), aşı uygulaması (4 hafta bağışçı olamazlar), akupunktur, botoks, dövme, takı için cilt deldirme, saç ekimi veya estetik müdaheleler gibi uygulamaları yaptıranlar 1 yıl boyunca kan bağışçısı olamazlar. Tüm cerrahi işlemler sonrası 1 yıl bağışçı olunamaz” uyarısında bulundu.

KRONİK HASTALIĞI OLANLAR KAN BAĞIŞLAYAMIYOR

Bozkurt, aşağıdaki şartları taşıyan kişilerin de bağışçı olamayacağını söyledi. Dr. İlknur Bozkurt, şunları sıraladı:

- Kanser hastaları ve kemoterapi alanlar,

- Kronik kalp yetmezliği, kronik böbrek yetmezliği, geçirilmiş Myokard enfarktüsü ve/ veya stent takılması,

- Kronik karaciğer yetmezliği

- Damar yolundan insan kaynaklı (büyüme hormonu, pıhtılaşma faktörleri, insülin vs) ilaç kullananlar

- Düşük geçirmiş kadınlar (9 ay bağışçı olamazlar)

- Gebeler ve gebelik sonrası 9 ay

- Hipotansiyon ve hipertansiyon (bağış esnasında)

- Diş tedavisi (çekim, dolgu, kanal tedavisi gibi uygulamalarda en az 7 gün)

- Alkol alımı sonrası en az 12 saat bağış kabul edilmemektedir. 

KAN BAĞIŞI AÇ MI TOK MU YAPILIR?    

Bozkurt, hipertansiyon hastalarında ilaç kullanımı varsa ve kan basıncı kabul edilebilir sınırlardaysa kan alımı yapılabileceğini belirterek “Hafif ağrı kesici kullanımı, vitamin kullanımı, antidepresan kullanımı kan bağışı için engel teşkil etmemektedir. Ayrıca Bağışçı Sorgulama Formu’ndaki soruları doğru cevaplamış olması ve kullanılan farklı ilaçlar varsa bunları mutlaka formda belirtmiş olmaları isteniyor. Bağış aralığı ortalama erkek bağışçılarda 90 gün, kadın bağışçılarda 120 gündür. Kan bağışı işlemi öncesinde hastanın aç olmaması, kendini kan verebilecek kadar iyi hissetmesi, yorgun ve uykusuz olmaması gereklidir. Bağış sonrasında bol sıvı tüketilmeli, en az 1 saat sigara içilmemeli, kan alımı yapılan kolla ağır yük kaldırılmamalı ve o gün ağır işler ve aktiviteler yapılmamalıdır” uyarısında bulundu.