Kira alacakları ve kat mülkiyetinden kaynaklı davalarda arabuluculuk nasıl olacak?

Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri iş veya işlemlerden doğan özel hukuk uyuşmazlıklarının çözümlenmesinde, sistematik teknikler uygulayarak, görüşmek ve müzakerelerde bulunmak amacıyla tarafları bir araya getiren, onların birbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesini sağlamak için aralarında iletişim sürecinin kurulmasını gerçekleştiren, tarafların çözüm üretemediklerinin ortaya çıkması hâlinde çözüm önerisi de getirebilen, uzmanlık eğitimi almış olan tarafsız ve bağımsız bir üçüncü kişinin katılımıyla ve ihtiyarî olarak yürütülen uyuşmazlık çözüm yöntemidir.

Arabuluculuğun dava şartı olması ne anlama gelir?

İlgili kanunlarda arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı olarak kabul edilmiş ise arabuluculuk sürecinin gerçekleştirilmesi kanuni bir zorunluluktur. Örneğin tacirler arasında görülecek bir alacak davasında yahut işçinin alamadığı işçilik alacaklarının tahsili amacıyla açılacak davalarda öncelikle arabulucuya başvuruda bulunulması ilgili kanunlar tarafından zorunlu kılınmıştır.

Bu nedenle davacısı olduğunuz bir dava türünde arabuluculuk dava şartı sayılmış ise arabulucuya başvurmadan dava açılması mümkün değildir. Öyle ki arabulucuya başvurmanız ve anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğinin kanuni hükümler gereği dava dilekçesine eklemek zorundasınız.

Arabuluculuk tutanağının hukuki önemi

Arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması hâlinde herhangi bir işlem yapılmaksızın davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilir.

Tarafların anlaşması halinde arabuluculuk faaliyeti sonunda varılan anlaşmanın kapsamı taraflarca belirlenir; anlaşma belgesi düzenlenmesi hâlinde bu belge taraflar ve arabulucu tarafından imzalanır. Taraflar ve avukatları ile arabulucunun birlikte imzaladıkları anlaşma belgesi, icra edilebilirlik şerhi aranmaksızın ilam niteliğinde belge sayılır.

Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde, üzerinde anlaşılan hususlar hakkında taraflarca dava açılamaz.

Kira alacakları ve kat mülkiyeti davalarına arabuluculuğun etkisi ne olur?

Kira alacakları ile kat mülkiyetinden kaynaklanan davalarda yaşanan büyük artış sonrasında uyuşmazlıkların tamamının mahkemeler ve dava yolu ile değil arabuluculuk görüşmeleri kapsamında nihayete erdirilmesinde hem tarafların uzun yıllar sürecek yargılama süreleri ile uğraşmamaları hem de mahkemelerde yaşanacak yoğunlukların önüne geçebilmek adına kira uyuşmazlıklarında arabuluculuğu zorunlu hale getirilecek düzenlemeler üzerinde çalışılmaktadır.

Kira uyuşmazlıklarına ilişkin ilgili kanunlar nazarında yapılacak yeni bir düzenleme ile yıllar süren hukuki uyuşmazlıkların sadece birkaç toplantı ile sonra erecek olması ve tarafların çok daha kısa sürede ortak zeminde anlaşmış olmaları hem maddi hem de manevi olarak tarafları rahatlatacaktır.

Önceki gün katıldığı bir programda Adalet Bakanı Bozdağ da konu hakkında bir değerlendirmede bulundu. Bozdağ; kira alacakları, kat mülkiyeti ve komşuluk hukukundan doğan anlaşmazlıkları arabuluculuğun konusu haline getireceklerini açıkladı.

Yeni dönemde arabuluculuğun kapsamının genişletileceğini ifade eden Adalet Bakanı Bozdağ; "Bakanlığımızın şu anda hazırladığı çalışmalar çerçevesinde önümüzdeki dönemde kira alacaklarıyla ilgili ihtilafları, kat mülkiyeti kanunundan doğan ihtilafları ve komşuluk hukukundan doğan ihtilafları arabuluculuğun konusu haline getiriyoruz. Bundan sonra kira alacaklarından, kat mülkiyeti hukukundan, kanunundan ve komşuluk hukukundan doğan ihtilaflar arabulucuya gidecek ve arabuluculukta daha kısa sürede, daha az masrafla çözüme kavuşacaktır. Biz, komşuların mahkemeye düşmeden meseleleri halletmesini arzu ediyoruz. Bu üç alana baktığınızda ikisi doğrudan komşuluk hukukuyla alakalı konu, diğeri de kiracı-ev sahibi, onların çoğu komşu olabiliyor. Kiracılarla, ev sahipleri ve komşular arasındaki ihtilafları, onları mahkeme kapılarına düşürmeden ve birbirlerini mahkeme kapılarında suçlamadan, arabulucu marifetiyle daha erken süre içerisinde sorunlarını çözme konusunda yeni bir alternatif çözüm yolunu önümüzdeki dönemde ortaya koyacağız." dedi.