Soğuk komşunuzu dava edebilirsiniz!

Komşular komşuluk hakkı gereği birbirlerine zarar veremeyecekleri gibi birbirlerinin mülklerinden haksız fayda da sağlamamalıdır. Peki, siz komşuluk haklarınızı biliyor musunuz?

Anayasa’nın 634 sayılı ‘Kat Mülkiyeti Kanunu’ ile ilgili bilgiler veren Kayseri Baro Avukatı Emir Akpınar, kış aylarında evini ısıtmayıp komşularının yaktığı ısıtıcılardan faydalanarak evini ısıtan vatandaşların Komşuluk Hakkı İhlali yaptığını belirterek, komşuların hakimin müdahalesini isteyebileceklerini söyledi.

Komşuların mülkü kullanırken birbirine zarar vermemeleri ve saygılı olmaları gerektiğini söyleyen Emir Akpınar, “Komşuluk, belli bir alandaki taşınmazlarda oturanlar veya işyeri olanlar ya da birbirine yakın taşınmazlardan yararlananlar arasındaki ilişkiyi tanımlayan bir kavramdır. Komşu sayılabilmek için taşınmazların birbirine bitişik olması şart değildir.

Yargıtay içtihatlarına göre de bir kişinin mülkünü kullanmasının etki alanı içinde bulunan kimseler komşu sayılır. Komşular mülklerini kullanırken birbirlerine saygılı davranmalı ve birbirlerine zarar verecek hareketlerden kaçınmalıdırlar. Komşular komşuluk hakkı gereği birbirlerine zarar veremeyecekleri gibi birbirlerinin mülklerinden haksız fayda da sağlamamalıdır.

Türk Medeni Kanunun 2. Maddesi gereği herkes haklarını kullanırken dürüst davranmak zorundadır. Hukuk düzeni hakkın kötü niyetle kullanılmasını korumaz. Havaların soğuması ile birlikte birbirine komşu olan mülk sahipleri ve kiracılardan bazıları konutlarında yakıt tasarrufu sağlamak maksadıyla kombiyi açmamakta komşu dairelerin ısınma sistemlerini çalıştırması ile evlerinin ısınmasını sağlayarak komşusundan haksız şekilde fayda sağlamaya çalışmaktadır.

Merkezi ısıtmalı bina ve siteler yönünden kaloriferlerin hangi tarihten itibaren ve hangi saatlerde, dış ortam sıcaklığı kaç derecenin altına düştüğünde yakılacağı mahalli çevre kurullarınca karar altına alınıp valilik ve belediyelerce ilan edilmekte ve denetimi yetkililerde yapılmaktadır. Ancak soba, kat kaloriferi ve kombi ile ferdi ısıtılan binalarda isteğe bağlı olarak yakılıyor. İsteğe bağlı olarak yakılınca da kombisini yakmayarak komşu mülklerden gelen ısıyla evini ısıtmaya çalışan komşular haksız bir şekilde komşularından fayda sağlamış oluyor, komşusunu maddi zarar uğratarak kendisi maddi menfaat elde etmiş oluyor ki bu durum da komşuluk hakkı ihlalinin en büyük ve yaygın örneklerinden birini oluşturmaktadır” dedi.

Emir Akpınar, komşuların mevsimsel ısınma şartlarını yerine getirmemesi halinde mahkemeye başvurulabileceğini söyleyerek, sözlerine şu şekilde devam etti:
“Hukuk düzenimiz hakkın kullanılmasında dürüst davranma ilkesini ihlal eden ve haklarını kötü niyetle kullanmaya çalışan komşuların bu fiillerini korumamakta, çeşitli yasal düzenlemeler ile hakları ihlal edilen komşuları koruma altına almaktadır.

Aynı binayı paylaşanlar dikkat!

Yürürlükte bulunan 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 18. maddesinde, ‘Kat malikleri, gerek bağımsız bölümlerini, gerek eklentileri ve ortak yerleri kullanırken doğruluk kaidelerine uymak, özellikle birbirini rahatsız etmemek, birbirinin haklarını çiğnememek ve yönetim planı hükümlerine uymakla, karşılıklı olarak yükümlüdürler’ düzenlemesi bulunmaktadır. Eğer aynı binayı paylaşan malik veya kiracılar, mevsimsel zorunluluk olmasına rağmen bireysel ısıtma sistemlerini hiç veya yeterli oranda çalıştırmıyor ise bu eylemden zarar gören komşular, haklarının çiğnendiğinden bahisle uğradıkları maddi zararı talep edebilecekleri gibi, zikredilen kanunun 33. maddesi kapsamında, ana gayrimenkulün bulunduğu yerdeki sulh hukuk mahkemesinden hâkimin müdahalesini isteyebileceklerdir.

Mahkeme tarafından yapılacak inceleme neticesinde, komşunun mevsimsel şartlara uygun bir şekilde kullanmakta olduğu konutu hiç veya yeterli oranda ısıtmadığı tespit edildiği takdirde, hâkim bu eylemin sonlandırılmasına karar verebilecektir. Ayrıca eylem nedeniyle diğer komşunun uğradığı maddi bir zarar var ise bunun sorumlusundan tahsili yönünde de karar verilebilir.

Fakat tazminat talep edilebilmesi veya hâkim müdahalesi istenebilmesi için dikkat edilmesi gereken mevsimsel bir zorunluluk olmasına rağmen bireysel ısıtma sistemlerinin çalıştırılmamasıdır. Kış ayları herkes açsından mevsimsel bir zorunluluk halidir ve düzenli bir ısınma sağlanması, komşuluk hakkı ihlali olmaması için her komşunun üstüne düşen katkıyı sağlaması gerekir.

Fakat keyfi olarak zorunluluk olmadan bireysel ısınma sistemlerini çalıştıran veya çalıştırmayan komşular aleyhine diğer komşular haklarının ihlal edildiğinden bahisle maddi tazminat davası açamayacakları gibi hâkim müdahalesi de talep edemeyeceklerdir. Zira herkes komşuluk hakkını ihlal etmeden mülkünde serbestçe tasarruf hakkına sahiptir.

Komşular, kış günlerinin geldiği bu günlerde herhangi bir hukuki yaptırım ile karşılaşmamak için bu hususa özellikle dikkat etmelidir. İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulları tarafından halk sağlığının korunabilmesi amacıyla, merkezi ısıtmalı bina ve sitelerde oturanlardan herhangi birisinin talebi halinde, ısıtma sisteminin çalıştırılmasına karar verilebilecektir.”