Dünya şimdi de maymun çiçeği virüsü ile karşı karşıya. Günden güne yaygın halqe geln bu virüs, ölüm tehlikesi içeriyor. İlk defa 1958’de araştırma maymun kolonilerinde keşfedilen maymun çiçeği virüsü,1970'de Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde ilk kez bir insanda görüldü. Maymun çiçeği virüsü nedir, bulaşıcı mı? Uzun zaman sonra tekrar ortaya çıkan bu hastalık İngiltere'de ve ABD'de görüldü. Peki, Maymun çiçeği hastalığı belirtileri ne, öldürür mü? İşte detaylar...
Maymun çiçeği virüsü yayılıyor!
1970'de Kongo Cumhuriyeti'nde maymun çiçeği virüsü görüldüğünden beri Benin, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kamerun, Fildişi Sahili, Gabon, Liberya, Kongo Cumhuriyeti, Nijeryai Sierra Leone ve Güney Sudan da dahil 11 Afrika ülkesinde görülmeye başlandı. Maymun çiçeği virüsü şimdi de İngiltere ve ABD'de yaygınlık göstermeye başladı. Afrika dışında bildirilen ilk Maymun Çiçeği salgını, 2003'te ABD’de enfekte memeli bir hayvanın ithalatı sonucu görüldü.
Maymun çiçeği virüsü ya da salgını, Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) verilerine göre, 2018 ve 2019 yıllarında, ikisi İngiltere'den, biri İsrail'den, biri Singapurdan olan ve hepsi Nijerya'da yolculuk yapmış yolculara kondu. Maymun çiçeği virüsü, DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) verilerine göre, ilk Orta ve Batı Afrika’daki tropik yağmur ormanlarında ortaya çıktı.
UKHSA'ya (Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı) göre Maymun Çiçeği virüsü insanlar arasında kolay bir şekilde yayılmayan nadir bir viral hastalık. DSÖ'ye göre; maymun çiçeği virüsünün, enfekte hayvanların kanından, vücut sıvılarından veya deri veya mukoza lezyonları ile doğrudan temas halinde bulaşabileceği görüşünde. İngiltere ve ABD'de görülen bu maymun çiçeği virüsüne karşı İngiltere Sağlık Bakanlığı, ülkedeki yeni 2 Maymun Çiçeği (Monkeypox) vakasının daha tespit edildiğini açıkladı ve halkı bu virüse karşı uyardı.
Maymun çiçeği virüsü nedir, bulaşıcı mı?
Oldukça nadir görülen bir viral bir hastalık olan maymun çiçeği virüsü, fareler gibi enfekte kemirgenlerden veya diğer hayvanlardan bulaşıyor. İngiltere'de en son 17 Mayıs'ta görülen maymun çiçeği salgını, ABD'de de görüldü. Portekiz'de ise 5 kişide görülen bu virüs, insanlar arasında kolayca bulaşmıyor.
Maymun çiçeği virüsü, insandan insana tipik olarak büyük solunum damlacıkları yoluyla bulaşıyor. Gribe benzeyen bu hastalıkta şişmiş lenf düğümleri de görülebiliyor. Son zamanlarda Birleşik Krallık, Portekiz ve İspanya’da da görülen maymun çiçeği virüsünün ana taşıyıcısı hala bilinmiyor.
Maymun çiçeği virüsü insandan insana büyük solunum damlacıkları yoluyla bulaşıyor. Fakat bu damlacıklar tipik olarak birkaç metreden fazla seyahat edemiyor. Bundan dolayı, CDC’ye göre (Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri) maymun çiçeği virüsünü yaymak için uzun süreli yüz yüze temas gerekiyor.
Maymun çiçeği hastalığı belirtileri ne, öldürür mü?
Belirtileri arasında, ateş, kas ağrısı, titreme ve yorgunlu olan maymun çiçeği hastalığı ciddi vakalarda, suçiçeği ve çiçek hastalığında genellikle yüzde ve cinsel organda görülen döküntülere benzer bir döküntüye sebep olabilir. Çiçek virüsü hastalığında ağrılı ve kaşıntılı lezyonlar kabuklanmadan ve düşmeden önce vücutta oluşabilir. Maymun çiçeği ile enfekte olan kişiler genellikle 7-14 gün sonra semptomlar yaşıyor. Bu hastalık genellikle bir kaç hafta sürebiliyor.
Maymun çiçeği virüsünün kuluçka süresi (enfeksiyondan semptomların başlangıcına kadar olan süre) genellikle 6-13 gün arasındadır, fakat 5-21 gün arasında da değişiklik gösterebilir. Deri döküntüsügenel olarak ateşin çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde oluşur. Döküntüler genelde yüzde başlar ve avuç içleri, ayak tabanlarında da görülür.
Maymun çiçeği virüsünden kaynaklı ölüm oranı genel popülasyonda %0 ile %11 arasında değişmektedir. Ölümün küçük çocuklarda görülme olasılığı daha fazladır. Maymun çiçeği virüsüne yakalanmamak için; maymun çiçeğinin oluştuğu bölgelerde hasta olan ve ölü bulunan hayvanlardan uzak durmak gerekir. Ellerinizi sabun ve suyla yıkayın ya da alkol bazlı el dezenfektanı kullanın. Hasta insanlara temas ederken kişisel koruyucu ekipman kullanın.