Türkiye'yi temmuz ayı başından bu yana etkileyen yüksek sıcaklıklar en fazla 65 yaş ve üstü vatandaşlarımızda tehlike yarattı. Ancak uzmanların devreye girmesi ve bu yaştaki vatandaşlarımızın saat 11 ile 18.00 arasında dışarı çıkmamaları, birçok sorunun da önünbe geçti. Ankara Üniversitesi Yaşlı Sağlığı ve Hastalıkları Merkezi, İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı Doç. Dr. Volkan Atmış, yaşlılara yapılan bilgilendirme sayesinde sıcaklık kaynaklı hastalıkların yüzde 50 oranında azaldığını söyledi. Mersin, Adana, Antalya, Kocaeli, İstanbul ve Bursa'da önümüzdeki günlerde yine sıcak günler yaşanacak. Vatandaşlarımızın yine bu kurala duyarlı olmaları ve güneşin tepede olduğu saatlerde dışarı çıkmamaları tavsiye ediliyor.
ARAŞTIRMA YAPTILAR
Ankara Üniversitesi Yaşlı Sağlığı ve Hastalıkları Merkezi, İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı Doç. Dr. Volkan Atmış ve ekibi, yaz ayları öncesi yaşlılara yapılacak bilgilendirmenin etkileri ve bu süreçte yaşanabilecek sağlık sorunlarına ilişkin 600 kişilik grup üzerinde araştırma yaptı.
BİLGİLENDİRİLEN 300 KİŞİ İLE KARŞILAŞTIRILDI
İlk grupta yer alan 65 yaş üstü 300 kişi, geçen yıl mart ayında; yaz aylarında dışarı çıkış saatleri, ilaç kullanımı ve sıvı alımlarının takibi konusunda bilgilendirildi. Ardından bilgilendirilen bu grup, daha önce bilgilendirilmemiş 300 kişilik grup ile karşılaştırıldı.
Karşılaştırmada, haziran ve eylül ayları arasında sıcak hava kaynaklı rahatsızlıklarla hastaneye yapılan başvuru sayılarına bakıldı. Araştırma sonucunda, bilgilendirilen grubun, diğer gruba göre yüzde 50 daha az hastaneye başvurduğu görüldü.
HASTALIKLARI İNCELEDİLER
Doç. Dr. Volkan Atmış, araştırmada, sıcak havanın yan etkisiyle oluşabilecek kalp krizi, ritim bozukluğu, böbrek hasarı, bayılma, tansiyon düşüklüğü ve şeker yüksekliği gibi hastalıkların iki gruptaki görülme sıklığına baktıklarını belirterek, "Gördük ki sadece bilgilendirme yaparak bile bunları yarı yarıya azaltabiliyoruz. Bu bizim için şaşırtıcı bir durum oldu. Çünkü herhangi bir müdahale olmadan, sadece önleyici hekimlik üzerinden gidebildiğimizi gördük. Başka bir grupta ise sıcakların tansiyon ve şeker kontrolü üzerinde etkisine baktık.
Tansiyon ve şeker kontrolünün sıcaklardan olumsuz etkilendiğini, kan şekerinin sıklıkla yükseldiğini, kan basınçlarının ise çoğunlukla istenilen değerin altına düştüğünü, kan tuzlarının kötü yönde etkilendiğini, böbrek hasarlarının açıklığının arttığını ve kalp problemlerinin sıklaştığını tespit ettik. Grup analizlerini yaptığımızda bunun ağırlıklı olarak diyet uyumundaki bozulma ve sıvı kaybı ile ilgili olduğunu düşündük" dedi.
Hava sıcaklıklarının yaşlılar üzerindeki etkisini de değerlendiren Doç. Dr. Atmış, "Nisan, mayıs ayından itibaren her derece yükselişte hastalıkların ve komplikasyonların sıklığı artıyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün ve birçok örgütün yaptığı analizler sonucunda eskiden 10 yılda bir gördüğümüz hastalıkları artık 2 yılda bir ya da yıllık olarak görmeye başladık. Hava sıcaklıkları 26 derecenin üzerine çıktıktan sonra sıcağa bağlı hastalık komplikasyonları; kalp, akciğer, böbrek, kan, bunama ile ilgili psikiyatrik hastalıkların sıklığı özellikle 65 yaş grup üzerinde artıyor. Yaşlılar eğer bir işleri varsa saat 11.00'den önce ya da akşam 18.00'den sonra dışarı çıksınlar. Ortam ısısı 30 derecenin üzerinde ise çok dışarı çıkmasınlar. Özellikle kronik hastalığı olan yaşlılar, şikayetleri beklemeden daha sık tansiyon kontrolü yapabilirler. Çünkü şikayetler çıktıktan sonra biraz zaman kaybetmiş olabiliriz. Şekeri olan hastalar daha sık kan şekeri kontrolü, böbrek hastalığı olan yaşlılar da hem idrar rengini hem de tansiyonlarına daha sık bakmalı" diye konuştu.
ÖLÜMLERDE YÜZDE 50 ARTIŞ VAR
Doç. Dr. Atmış ayrıca, sıcak kaynaklı ölümlerin yıldan yıla artmaya başladığını vurgulayarak, "Son 20 yıl içerisindeki verilere baktığımızda sıcaklık kaynaklı ölümler yüzde 50 arttı. Sadece ölüm değil; komplikasyon riski, hastalara hasar veren oranlar da yüzde 30'un üzerinde artmış durumda. Yıldan yıla da bunun artmasını bekliyoruz. Mayıs ayından itibaren ısılar düşene kadar insanların daha dikkatli olması gerekiyor" ifadelerini kullandı.