Otomotiv endüstrisi, arıza durumunda elektrikli otomobillerine dışarıdan müdahaleyi sınırlı tutuyor. Kaputu açılmayan otomobil bu tutumun en çarpıcı örneği. Peki, sanayi esnafı yeni teknolojiler karşısında nasıl konumlanacak? İşte cevabı...
Elektrikli otomobiller her geçen gün yollarda kendilerine daha fazla yer açıyorlar. Üretici firmalar, teknoloji harikası olarak kabul edilen elektrikli otomobillerde meydana gelebilecek arıza durumlarında dışarıdan müdahaleye oldukça temkinli yaklaşıyorlar. Bu yaklaşımın örneği olarak kaputu dahi açılmayan otomobiller var. Bu durum akla belli soruları getiriyor. Klasik anlamda tamircilik yapan ustalar ve sanayi siteleri ne olacak?
Yüksek voltaj, yüksek tehlike
TRT Haber'in haberine göre, elektrikli otomobillerin tek güç kaynağı üzerinde bulunan akü ve piller. Araçtaki tüm enerji ihtiyacı bu son derece güçlü piller üzerinden karşılanıyor. Dolayısıyla pil, motor ve diğer birleşenler arasında yoğun bir elektrik bağlantı ağı mevcut. Teknik Servis Yönetim Kurulu Üyesi Aytaç Biter de kaputun açılmama sebeplerinden en önemlisinin bu olduğunu belirtiyor:
“Klasik anlamda içten yanmalı motoru olan otomobillerde servis müdahalesi kaput açılarak yapılır. Ancak elektrikli otomobillerde, özellikle yeni gelen modellerde ön kaputun açılmadığını görüyoruz. Çoğunlukla önde de elektrik motorunun konumlandırılmasından dolayı oraya müdahale edilmesi istenen ve izin verilen bir şey değil. Bunun bir sebebi yüksek voltaj, yüksek gerilimin olması. Yüksek gerilim isminden de anlaşılacağı üzere riskli bir elektrik ve bundan ortaya çıkabilecek sakıncalı kaza, çarpılma gibi durumlar olabilir. Hem müdahale eden kişiye hem araca zarar verebilir. Bu durumun olması istenmez. Bu nedenle de sadece yetkili kişilerin, yetkili cihazlarla, gerekli eğitimleri alarak müdahalesi gerekiyor. Şu an klasik anlamda otomobil servislerinde bu hazırlık çoğunlukla yapılmamış durumda. Geleneksek ustaların bu eğitimleri almadan bu tip müdahaleleri yapmamaları gerekiyor.”
Servis noktalarında dönüşüm süreci
Günümüzde her ne kadar benzin, motorin ve gaz ile çalışan araçlar daha yaygın olarak kullanılsa da elektrikli otomobillerin gelişimi hızla devam ediyor. Uzmanlara göre önümüzdeki yıllarda trafikte çok daha fazla sayıda elektrikli otomobil görebiliriz. Türkiye Elektrikli ve Hibrid Araçlar Derneği Kurucu Başkan’ı Berkan Bayram da sektördeki bu gelişimin servis noktalarında oluşturması muhtemelen dönüşümden bahsederek, en kritik noktanın ‘eğitim’ olduğunu belirtti:
“Geleneksel otomobil bakım servis noktalarının değişeceğini söyleyebiliriz. Eskisi gibi artık konvansiyonel araçlarda müdahale ettiğimiz noktaların hiçbiri elektrikli araçlarda olmayacak. Oto sanayi sitelerinin bir an önce yeni nesil elektrikli araç üretim biçimine uygun bir şekilde kendi alt yapılarını revize etmeleri gerektiğini, eğitim tarafında artık ihtiyaç olanın mekanik değil de daha çok elektronik, elektrik üzerine olması gerektiğini düşünmemiz ve buna göre yol haritamızı belirlememiz lazım.”
“Zamanı geldiğinde elektrikli arabanın da her şeyi yapılır”
Otomobil dünyasında yaşanan bu gelişmeler neticesinde akla ilk gelen sorulardan biri hiç şüphesiz “Elektrikli araçların yaygınlaşması oto sanayi sitelerini nasıl etkiler?“ Çünkü sanayi siteleri ve orada yıllarını bu işe vermiş ustalar sektörün önemli paydaşlarından. Sanayideki ustalar konuya farklı açılardan yaklaşsa da büyük çoğunluğu “Elektrikli otomobillerin kaputu açılmasa da geriye kalan diğer aksamlara işlem yapılabiliriz” görüşünde.
Uzun yıllardır Atatürk Oto Sanayi’nde ustalık yapan Turcan Yıldız ise: “Bizi etkileyeceğini sanmıyorum, biz Türk milletiyiz bir şekilde hallederiz, açarız. Daha önce otomatik şanzıman için de yapılmaz, edilmez diyorlardı. Ama şimdi rahatlıkla yapılıyor. Zamanı geldiğinde elektrikli arabanın da her şeyi yapılır” diyor.
“Elektrikli araçların çoğalmasıyla sanayi siteciliğinin bitmesi mümkün değil.”
30 yılı aşkın süredir otomobiller için egzoz üretimi ve tamiri yapan Ahmet Temiz de benzin, motorin ve gaz ile çalışan araçların kullanıldığı sürece işlerinin devam edeceğini düşünüyor. Elektrikli araçların yaygınlaşmasının ise sanayicilik için bir tehdit değil tam aksine gençler için bir fırsat olduğunun altını çiziyor:
“Her gün teknoloji yeni yeni sistemlerle detaylı bir şekilde gelişiyor. Geliştikçe biz de o sisteme uymaya çalışacağız. Elektrikli araçlardaki dizaynı zamanla görüp öğrenmek lazım. Elektrikli araçların çoğalmasıyla sanayiciliğin bitmesi mümkün değil. Tamircilerimiz ona göre kendini geliştirecekler. Neticede bu da bir zanaattır. Gençlerimiz bu elektrikli araçların sistemine çalışsınlar. Kendilerini geliştirsinler, geleceği olacağını düşünüyorum inşallah…” KAYNAK TRT HABER