Koronavirüs aşısı Türkiye'ye ne zaman gelecek?

Koronavirüs aşı müjdesi beraberinde tartışmaları da getiriyor. Pfizer ve BioNTech'in koronavirüs aşısı Türkiye'ye ne zaman geleceği merak ediliyor.

Pfizer’ın baş bilim insanlarından Mikael Dolsten, aşının toz versiyonu üzerinde çalıştıklarını, ancak bunun da en erken gelecek yıl hazır olacağını söyledi. New York Times’a röportaj veren Prof. Dr. Uğur Şahin ve eşi Dr. Özlem Türeci, pazar günü aşının yüzde 90 etkili olduğunun açıklanmasını kendilerine Türk çayı demleyerek kutladıklarını anlattı.

Prof. Dr. Uğur Şahin 2021’in ocak, şubat, mart aylarında Türkiye’ye aşı dozları getirme imkânı olacağını söyledi. 2021 yılı bitmeden yaklaşık 1.5 milyar doz aşı üretileceğini söyleyen Prof. Dr. Şahin, “Sağlık Bakanlığı ile protokol sağlarsak 2021’in ilk üç ayında Türkiye’ye de aşı dozlarını getirmeye imkân olur. Türkiye için de yeterince aşı ayırmayı istiyoruz” dedi.

Aşı dünyaya nasıl dağıtılacak?
Onay gelir gelmez aşının dağıtımına başlanacak. Ancak ısıya karşı hassas olan aşının dünyanın bir ucuna nasıl taşınacağı da merak konusu. ABD’li ilaç şirketi Pfizer, Reuters’a yaptığı açıklamada aşının nakliyesi, saklanması ve sürekli ısı takibi için detaylı lojistik plan ve araçlar geliştirdiğini açıkladı. Buna göre koronavirüs aşısı, Pfizer’ın kendi geliştirdiği eksi 70 santigrat derecelik nakliye konteynerlerine konulacak.

Tropikal ülkeler endişeli
Sıcaklık kontrol sistemine sahip bu konteynerler, bin ile 5 bin dozu 10 gün boyunca eksi 70 derecede herhangi bir ekstra dondurma işlemine gerek kalmadan taşıyabiliyor. Fakat uzmanlar, Batı’daki en prestijli hastanelerde bile soğuk depolama kapsitesinin yetersiz olduğuna dikkat çekiyor. Tropikal iklime sahip ve uzak adalarda yaşayan topluluklar ile ultra soğuk dondurucuların eksikliği dolayısıyla birçok Asya ülkesi de aşının nasıl depolanacağı konusunda endişeli.

Öncelikli ülke olmayacak!
AB Komisyonu 300 milyon doz sipariş vereceğini duyurdu. AB, aşıyı üye ülkelere nüfus oranına göre dağıtacak. Almanya’ya yüzde 19’a tekabül eden 56 milyon doz düşüyor. Ama Almanya 100 milyon doz istiyor. Aşı dağıtımında imtiyazlı ülkeler olacağı tartışmalarına karşı BioNTech’ten açıklama geldi. BioNTech Mali İşler Başkanı Sierk Pötting, aşıyı eşit ve adil biçimde dağıtacaklarını, öncelikli ülkeler olmayacağını açıkladı.

Aşının yüzde 90’ın üzerinde etkili olduğunun açıklanması üzerine tüm dünyada dağıtımın nasıl yapılacağı kavgası başladı. Önceden BioNTech ve Pfizer şirketiyle 100 milyon dozluk anlaşma imzalaması, ABD’ye öncelik tanınacağı tartışmalarına yol açtı. Almanya Sağlık Bakanı Jens Spahn, aşıyı Alman şirketinin geliştirmiş olmasına rağmen önce başka ülkelerde kullanılmasının anlaşılır olmayacağını açıkladı ve AB’yi bir an evvel aşı siparişi anlaşması imzalamaya çağırdı.