Midenizden boğazınıza doğru yanma hissi ve ağızınıza acı tat geliyorsa sizde de reflü olabilir. Çoğu insanda görülebilen bu rahatsızlık en çok araştırılan konular arasında. Peki, Reflü nedir, belirtileri nelerdir? Tipik ve atipik olmak üzere iki semptomu bulunmaktadır. Reflü nasıl teşhis edilir, nasıl tedavi edilir? sorusunu Gastroenteroloji ve Hepatoloji Uzmanı Doç. Dr. Eylem Karatay cevapladı. Reflü tedavi edilmezse ne olur? İşte, merak edilen tüm detaylar...
Reflü nedir?
Reflü hastalığı, ağıza kadar gelen acı tat ve yiyecek hissi ile kendini göstermektedir. Atipik reflü ise yemek borusunun iç tarafında gelişen ödem sonrasında boğazda bir yumru hissine neden olabilir.
Reflü yine aynı şekilde iritasyon sonrası meydana gelen spazma bağlı olarak göğüs ağrısı gibi şikayetlere neden olabilir. Özellikle göğüs ağrısı sebebiyle kalp hastalıklarıyla da karıştırılabilir. Bunun dışında reflü hastalığı ses kısıklığı, kuru öksürük, ağrılı yutkunma veya yutma güçlüğü ya da hıçkırık gibi şikayetlere de neden olabilir.
Reflü belirtileri nelerdir?
Reflü hastalığı tipik ve atipik semptomlar olmak üzere iki başlık altında incelenebilir. En sık karşılaşılan tipik reflü belirtileri arasında; midede yanma, ekşime, ağızda acı bir tat hissedilmesi, göğüste ağrı veya yediklerinin ağza gelmesidir.
Atipik reflü bulguları ise genellikle kulak burun boğaz hastalıklarıyla karıştırılmaktadır. En sık görülen atipik reflü belirtileri ise; sinüzit, kuru öksürük, ağız kokusu, seste kısılma veya diş çürümesi gibi bulgulardır.
Reflü hastalığı genellikle göğüs ağrısına neden olduğu için kalp veya göğüs hastalıklarıyla sıklıkla karıştırılmaktadır.
Reflü birçok hastalığa da neden olabilmektedir. Örneğin kronik farenjitin en sık nedenlerinden biri reflü hastalığıdır. Aynı şekilde midedeki sıvıların yukarı çıkarak soluk borusuna kaçması ve akciğerlere karışması halinde uzun vadede reflü, akciğer hastalıkları veya astıma da neden olabilir.
Reflü nasıl teşhis edilir?
Reflü tanısı için öncelikle hasta şikayetleri göz önüne alınır. Fakat bazı hastalarda herhangi bir şikayet veya belirti gözlemlenemeyebilir. Genellikle reflü tanısı için yapılacak ilk tanı gastroskopidir. Gastroskopi ile mide kapağı incelenir, mide fıtığı olup olmadığı ve yemek borusundaki hasar durumu incelenir. Hekim gerek görmesi halinden mideden doku örnekleri alabilir.
Gastroskopi dışında reflü de kullanılan bir diğer tanı yöntemi de pH metredir; yemek borusuna kaçan asit miktarını ölçmek için kullanılır. Bunların dışında bir de manometre işlemi de reflünün teşhisinde kullanılan işlemlerden biridir. Manometre işlemi yemek borusunda reflüye yol açabilecek başka bir sorun olup olmadığını incelemek için kullanılır.
Reflü nasıl tedavi edilir?
Reflü tedavisi genellikle yaşam tarzının değiştirilmesiyle başlar. Örneğin yemek yedikten sonra uzanmamak, az ve sık yemek yemek, gazlı ve alkollü içeceklerden uzak durmak gerekir. Yine hekim tarafından önerilecek asit giderici, yemek borusu ve midenin düzenli çalışmasını sağlayacak ilaçların da düzgün kullanılması gereklidir.
Reflüde ameliyatla tedavi nasıldır?
Reflü hastalığı, yaşam tarzı değişiklikleriyle veya reflü ilaçlarıyla düzelemeyecek şekilde mide fıtığı gibi anatomik bir sorundan kaynaklanıyorsa bu durumda cerrahi tedavi uygulanabilir. Yine, genç hastalarda uzun süreli tedavi sonrasında bir sonuç alınamıyorsa ya da yaşam boyu tedavi görmesi gerekiyorsa reflü ameliyatı söz konusu olabilir.
Reflü nasıl kontrol altına alınır?
Reflüyü kontrol altına almak için dikkat edilmesi gerekenler:
-Uzun süre aç kalınmamalı,
-Yemekler iyi çiğnenerek, az miktarda ve sık sık tüketilmeli,
-Sıvı alımı yemeklerle birlikte değil, yemek yemeden yarım saat önce veya sonra alınmalı,
-Son yemek gece yatmadan en az iki saat önce kesilmeli ve tok karnına yatılmamalı
Yatmadan önce yenilen yemekler mide basıncını yükseltebileceği için reflü şikayeti de oldukça artacaktır.
Reflüyken nasıl beslenilmelidir?
Reflü mide kapakçığının görevini yerine getirmemesi sonucu mide asidinin yemek borusuna kaçmasıyla meydana gelir. Reflü hastalığına sahip olan kişilerin baharatlı yiyecekler, alkollü içecekler, kahve, gazlı içecekler, yağlı gıdalar, çikolata, soğan, sarımsak ve turşu gibi reflüyü tetikleyecek gıdaların tüketiminden uzak durması önerilir.
Reflü tedavi edilmezse ne olur?
Reflü hastalığının uygun tedavisi gerçekleştirilmediği taktirde yemek borusu iltihabı oluşabilmekte, yemek borusunun normal dokuları değişime uğrayarak “Barrett özofagusu” olarak adlandırılan durum ortaya çıkabilmektedir.
Diş çürükleri, anemi, bebeklerde büyüme geriliği ile yemek borusu darlığı da reflünün tedavi edilmediği durumlarda ortaya çıkabilmektedir.
Reflüye eşlik eden hastalıklar şu şekilde sıralanabilir:
-Dirençli demir eksikliği anemisi
-Ses kısıklığı
-Aşağıdan yukarı sürekli kaçak ve tahriş nedeniyle geçmeyen larenjit
-Farenjit
-Sinüzit
Otit
-Ameliyata rağmen geniz etinin tekrar büyümesi
-Tedaviye dirençli astım
-Diş çürükleri, ağız kokusu
-Sandifer sendromu (çocuğun rahat etmek için kafasını sürekli geriye atması)
-Uyku bozuklukları
-Rahat uyuyamama
-Tekrarlayan pnömoni (zatürre)