Şeker hastalarında ayak yaralarına dikkat
Öncelikle ve özellikle akşamları ayaklarında yanma, karıncalanma, iğnelenme, olmadığı halde ayaklarında çorap varmış hissi gibi nöropatik belirtilerle kendini gösteren sinir aşınmaları bir süre sonra damarlarda da aşınmalara neden olmaktadır. Nöropatik ağrı dediğimiz şikayetler sinir aşınmalarına bağlı olarak bazı diyabet hastalarının ayaklarında hissizliğinde ortaya çıkmasına neden olmakta hasta neyin üzerine bastığını algılamamakla birlikte ayağında çıkan yaranın da farkına neden sonra varmaktadır.
Diyabet hastalarında periferik nöropati dediğimiz olay önceleri ayaklarda yanma daha sonra karıncalanma, uyuşmalar ve ileri düzeyde çivi üzerine bile basılsa hissetmeme gibi sinirsel duyu bozuklukları ortaya çıkmaktadır. Diyabet hastalarında damarlardaki aşınmalara bağlı ayaklarda bazı dolaşım sıkıntıları baş göstermeye başlar. Ayakları sıkan ayakkabılar ve çok sıkı çoraplar bu hastalar için sorun teşkil eder. Ayaklarındaki oluşan enfeksiyon, tahriş, kesik, çizik ve ağrı gibi birçok sorunu fark edemezler. EMG denilen bir sinir testinin yapılması problemin varlığı hakkında bize sağlam kanıtlar sunar. Diyabeti olanlar özellikle ayak bakımlarına özen göstermelidir.
Bu hastalar tırnaklarını keserken bile çok dikkatli olunmalı çevre dokulara zarar vermekten kaçınılmalıdırlar. Bozulan damar içinde yağ tıkaçlarının oluşumu kolaylaşır. Ayaklarımıza kan akışı azalır. Önemsenmeyen küçük yaralar zamanla derin ve tedavisi güç yaralara dönüşmektedir. Şeker hastalarının yaralarının bir türlü iyileşmemesi yüksek kan şekerine bağlıdır. Bir kez yara oluştuğunda hemen tedbirlerinin alınması gerekmektedir. Süreç çizik, yara, derin ülser ve gangren boyutuna giderek ayakların kesilmesine kadar ilerleyebilmektedir.
Diyabet, hatalı veya yetersiz insülin üretimine veya insüline karşı direnç oluşmasına neden olan bir hastalıktır. İnsülin ise pankreasımızın salgıladığı bir hormon olup, kan şekerinin hücrelerin içine sokarak dengelenmesine yardımcı olur. Kan şekeri- insülin mekanizması bozulduğunda kanda şeker artmaya başlar ve kronik sağlık sorunlarına neden olur. Kandaki uzun süreli yüksek şeker seviyeleri, ayaklar dahil vücudun birçok bölgesine zarar verebilir.
Amerika’da ayağı kesilen hastaların yarısından fazlası diyabet nedeniyledir. Bu durum göz önüne alındığında ayaklarda oluşacak yaralar asla ihmale gelmez. Ayak enfeksiyonları diyabet hastalarında acilen tedavi edilmelidir.
Özellikle; ayaktaki cilt rengindeki değişiklikler, ayak veya ayak bileğinde şişme, ayaklarda sıcaklık değişiklikleri, ayaklarda kalıcı yaralar, ayaklarda veya ayak bileklerinde ağrı veya karıncalanma, ayak tırnaklarının batması, ayak mantarı veya diğer mantar enfeksiyonları, topuklarda kuru, çatlamış cilt enfeksiyon belirtileri olduğunda doktor kontrolüne girmelidirler.
Diyabetik Ayak Tedavisi:
Diyabetlilerde ayaklarda oluşan yaralar asla ihmale gelmez. Özenle tedavi edilmelidir. Ayaklara giden kan akımının artırılması ve enfeksiyonun kontrolü için tedbir alınmalıdır. Eğer yara derinleşmiş ve tüm sistemi tehdit eder hale gelmiş ise debridman denilen yöntemle bölge nekrotik (ölmüş) dokulardan temizlenmeli ve yara bakımına devam edilmelidir.
Ozon tedavisi: Tedaviye katkı sağlaması için hiperbarik oksijen tedavisine gönderilen hastalar fayda görmektedir ancak yapılan bilimsel çalışmalar ozon(aktif oksijen) tedavisinin bu hastalarda daha iyi ve kalıcı faydalar sağladığını ortaya koymuştur. Ozon tedavisinin mikropları öldürücü, dokuları oksijenlendirici, bölgede bozulan mikro sirkülasyonu düzeltici, ödemi azaltıcı ve deriyi onarıcı etkilerinden dolayı diyabetik ayak problemlerinde olmazsa olmaz tedavilerdendir.
Sempatik Blokaj tedavisi: Diyabete bağlı ayak yanmaları ve ağrılarında hedeflerden birisi de dokuya kanın gitmesidir. Bunun yolu ayaklardaki damarları kontrol eden ve belin iki yanında bulunan sempatik sinirlerin radyofrekans yöntemi ile bloke edilmesidir. Sonuçta ayaklara giden damarlar genişleyecek ve açık kalacaktır. Bu yöntem sayesinde hem ağrılar azalır hemde promlemli dokulara kan akımı düzelerek tedaviye ciddi katkılar sağlanır.
Dikkatle yönetilemeyen diyabetik ayak yaraları ayak parmaklarından başlayarak yukarı doğru ayağın kesilmesi ile sonuçlanacak dramatik sonuçlara neden olabilmektedir. Diyabeti olanlar ayaklarına özen göstersinler.
