Sıcakların tavan yapmasıyla birlikte dünyada hızla ortaya çıktılar. Avrupa diken üstünde. Türkiye için büyük felaket yaratacaklar

Maine Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (Maine CDC), kene kaynaklı hastalıklar hakkında bir halk sağlığı tavsiyesi yayınladıktan günler sonra, yetişkin hasta ciddi nörolojik semptomlar geliştirdi ve kısa bir süre sonra hastanede öldü. Yaşanan ölüm vakaları ve hastalık, sıcaklığn arttığı Avrupa ve Türkiye'de de korku salmaya başladı. Yetkililer, keneler konusunda tüm dünyanın çok dikkatli olması gerektiğinin altını çizdi. 

HERKES SEMPTOM GELİŞTİRMEYEBİLİR

Powassan virüsü hastalığı, beyni çevreleyen zarları ve omuriliği enfekte edebilen kene kaynaklı bir enfeksiyondur.  CDC'ye göre, virüs öncelikle geyik keneleri (kara bacaklı keneler olarak da bilinir) tarafından yayılır, ancak sincap kene ve köstebek kene de hastalığı taşıyabilir. Semptomlar ateş, baş ağrısı, kusma, halsizlik, konfüzyon, nöbetler ve hafıza kaybını içerebilir. Bunlar, enfekte kene ısırığını aldıktan sonra bir hafta ile bir ay arasında herhangi bir yerde gelişebilir. Bununla birlikte, hastalığa yakalanan herkes semptom geliştirmez.

SON DERECE NADİR BİR HASTALIKTIR

Powassan virüsü hastalığı son derece nadirdir ve 2012 ile 2021 yılları arasında ABD'nin tamamında CDC'ye 24 ölüm dahil yalnızca 202 vaka bildirilmiştir. Ancak CDC, son yıllarda vakaların arttığını ve tespit edilen 15 vakadan 2015'ten beri Maine'de bildirilen vakaların dördü yalnızca 2022'de kaydedildi.

FARKLI BÖLGELERDEN VAKALAR BİLDİRİLDİ

Vakaların çoğu kuzeydoğu ABD ve Great Lakes bölgesinde bildirilmiştir. 2004 yılında, CDC rakamlarının gösterdiğine göre, Maine'de ulusal olarak bildirilen tek bir vaka vardı. Wisconsin'deki ilk vaka 2006'da bildirildi ve 2017'de Kuzey Dakota kadar batıda bir vaka bildirildi. Keneler, kanlarında virüs bulunan dağ sıçanı, sincap, fare ve diğer kemirgenlerle beslendiklerinde hastalığa yakalanırlar. Daha sonra onları ısırarak insanlara ve diğer hayvanlara bulaştırabilirler.

KİŞİDEN KİŞİYE BULAŞMIYOR

CDC'ye göre, hastalık kişiden kişiye yayılamaz, ancak enfekte olan herhangi birinin ilk ısırıktan sonra 120 gün boyunca kan veya kemik iliği bağışlamaması gerekir. Powassan virüsü ciddi hastalığa neden olabilir; şiddetli semptomları olan yaklaşık 10 kişiden biri ölür ve hayatta kalanların kabaca yarısı, tekrarlayan baş ağrıları, kas kütlesi kaybı ve hafıza sorunları gibi uzun vadeli sağlık sorunları yaşar. Bununla birlikte, hastalığa yakalananların yalnızca bir alt kümesi "ağır hastalık" kategorisine girer.

TAMAMEN İYİLEŞMEK MÜMKÜN

Colorado Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde nöroloji, bulaşıcı hastalıklar ve epidemiyoloji doçenti olan Daniel Pastula daha önce Newsweek'e verdiği demeçte, "Enfekte olan çoğu insanda semptom yok ve tamamen iyileşiyor. Bir alt küme, bir ila dört hafta içinde oldukça kötü bir grip benzeri hastalık geliştirir. Ve bu insanların bir alt kümesi, Powassan nöroinvaziv hastalığı geliştirir. Ciddiyeti burada görüyoruz." dedi.

ÖNLEYECEK BİR İLAÇ YOK

Bu virüsün yayılmasını tedavi edecek veya yayılmasını önleyecek aşılar veya spesifik ilaçlar yoktur. Ancak, ilk etapta ısırılmamak için önlem alabilirsiniz. Maine CDC, kene maruziyetini önlemek için çalılık veya uzun çimenli alanlardan kaçınılmasını ve DEET veya picardin gibi EPA onaylı bir kene kovucu kullanılmasını önerir. Giysilerinize böcek ilacı permetrin püskürtün ve kollarınızı ve bacaklarınızı kapatan açık renkli giysiler giyin ve pantolonunuzu çoraplarınızın içine sokun. Herhangi bir açık hava etkinliğinden sonra, kendinizi ve evcil hayvanlarınızı keneler için kontrol edin ve yıkamadan önce giysilerinizi yüksek ısıda kurutucuya koyun.