Skandal ortaya çıktı, dünya şoka girdi
Çin'in ısrarla reddettiği "koronavirüsün kökeni Wuhan" iddialarına ilişkin gerçeği ararken, bir ABD'li kuruluş skandal yazışmalara ulaştı. Çinli bilim insanlarının "siyasi süreçlere" dahil olduğu ve manipülasyon yapmaya çalıştıklarının anlaşılması şok etkisi yarattı.
İngiliz The Sun gazetesinin özel haberi, Çin'de salgın henüz yayılmadan önce girişilen manipülasyon çabalarını gözler önüne serdi.
ABD'li bir kuruluşun elde ettiği yazışmalar, Çin'de Komünist Partinin salgının ilk günlerinde, olayın cereyan ediş ve anlatılış şeklini nasıl kontrol etmeye çalıştığına dair kanıtlar gösteriyor.
Kar amacı gütmeyen bir halk sağlığı araştırması kuruluşu olan ABD Bilgi Edinme Hakkı (USRTK) tarafından ortaya çıkarılan e-postalar, Wuhan laboratuvar şefi Dr. Shi Zhengli'nin virüsün bilimsel adı "SARS-CoV-2" yi değiştirme çabasına nasıl öncülük ettiğini ortaya koyuyor.
'ÇİN HALKI İÇİN ÖNEMLİ'
USRTK'nın ele geçirdiği mesajlar, bilim insanlarının virüsün adının "Çin halkı için önemli bir mesele" olduğunu savunduğunu gösteriyor.
"Yarasa Kadın" olarak bilinen Dr. Shi ve diğer Çinli araştırmacılar, virüsün Çin'de 2003 yılında patlak veren SARS salgınıyla ilişkilendirildiğini düşündükleri için adın "yanıltıcı" olduğunu savundular.
PRESTİJLERİNİ KURTARMAYA ÇALIŞTILAR
Çinli bilim insanları, prestijlerini kurtarmak için savaşırken virüsün "Wuhan koronavirüsü" veya "Wuhan gribi" olarak bilinebileceği korkusunu da dile getirdi. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yapılan bir araştırmaya rağmen koronavirüsün gerçek kökenleri hala bir sır.
USRTK yönetici müdürü Gary Ruskin, The Sun Online'a şunları söyledi: "Bu e-postaların ilginç yanı, Çinli bilim insanlarının- Shi Zhengli de dahil olmak üzere - SARS-CoV-2'nin adını değiştirmeye yönelik siyasi çabalara dahil olması.
"Yeni koronavirüsü adlandırmak veya yeniden adlandırmak için eninde sonunda politik bir sürece giriyorlar. Bir şey adlandırma gücü, onu tanımlama gücüdür."
'LOBİCİLİK' FAALİYETLERİ
13 Şubat 2019'da Dr Shi'den gelen e-postalar, virüsün isimlendirilmesinden sorumlu olan Uluslararası Virüs Taksonomisi Komitesi'nin Coronavirus Çalışma Grubu (CSG) ile yaptığı lobicilik çabalarını ortaya koyuyor.
E-postada şöyle yazıyor: "CoV çalışma grubunun bir revizyonu dikkate alıp almayacağını merak ediyorum."E-postalar, USRTK tarafından, ABD'deki bilgi edinme özgürlüğü yasalarına tabi olan Kuzey Carolina Üniversitesi'ne yapılan kamuya açık kayıt talebi yoluyla alındı.
Dr. Shi, Çin'in CDC'sinin baş müfettişi Wenjie Tan da dahil olmak üzere, diğer seçkin Çinli bilim insanları tarafından imzalanan dört maddelik bir öneri sunuyor.
Bilimsel ismin "TARS-CoV" veya "HARS-CoV" olarak değiştirilmesini öneriyor ki bu SARS isminden "açıkça ayrışabiliyor".
SALGININ YIKICI ETKİLERİ
Bilim insanları virüsün "Wuhan'daki insanları damgalayıp aşağılamayan" bir isme sahip olması gerektiğini savunuyor.Mektupta şöyle deniyor: "Salgının, Çin yaşamının tüm yönleri üzerindeki etkilerinin yıkıcı ve muhtemelen geri döndürülemez olduğunu söylemeye gerek yok.
"Sonuç olarak, virüse ve hastalığa uygun şekilde isim vermek Çin halkı için önemli bir konu haline geliyor."Wuhan Üniversitesi Biyomedikal Bilimler Okulu'nun eski dekanı Deyin Guo'dan gelen diğer e-postalar, CSG'yi "virüsün ilk keşfini" umursamamakla suçladı.
Guo, Çin bilim camiasının "birçok üyesiyle tartıştıktan" sonra endişelerini dile getirdi ve ismin "çok kafa karıştırıcı" olduğunu iddia etti. Çin'in çabaları başarılı olmadı ve bilimsel adı kaldı.
CSG başkanı John Ziebuhr bir cevapla bu endişeleri reddetti ve virüsün SARS ile bağlantıları olduğunu savundu.Ruskin, USRTK'nın Kovid-19'u soruşturma kararının, virüsün kökenleri hakkında "tam bir resme ulaşılamayacağı" endişelerinden kaynaklandığını söyledi.
Ruskin, "Belki de aradığımız gibi ilginç bir şey bulamayacağımızı düşündük ancak soru o kadar önemliydi ki denemek zorundaydık" dedi.
LABORATUVAR SIZINTISI VE TEHLİKELİ PATOJENLER
Araştırmacı ayrıca, koronavirüsün olası bir kaynağı olarak araştırılan Wuhan Viroloji Enstitüsü'ndeki laboratuvar sızıntısı olasılığı endişeleriyle, bu çabaya giriştiklerini de sözlerine ekledi.
Ruskin, "Bazı biyo laboratuvarlar, belki de gezegendeki her insan için bir risk oluşturuyor" diye konuştu ve ekledi: "Tehlikeli patojen bulunduruyorlar ve araştırmalarını bizim iznimizi almadan, hatta istemeden, bir düzenleyici sistemin yokluğunda yürütüyorlar." (Milliyet)