Son yılların en çok tüketilen ve tercih edilen gıdalarından birisi haline gelen avokadoya gelen yoğun ilgi fidan üreticilerini zorlamaya başladı. Çiftçi tarafından fidan üreticilerinden alınan ve toprağa ekilen şifa kaynağı avokadonun tanesi 70 liradan satılıyor.
AVOKADO ÜRETİMİ HIZLA ARTIYOR
Son yıllarda dünya genelinde avokado tüketimi hızla artıyor. Bu artış, avokado fidanı üreticilerinin çiftçilerin taleplerine cevap vermekte zorlanmasına neden oluyor. Özellikle lüks restoranlarda tüketilen avokadoların çekirdeklerinin ekilmesi, bu talebi karşılamak için ortaya çıkan bir çözüm haline geldi.
EN ÇOK TÜKETİLEN MEYVE
Ana vatanı Orta Meksika olan avokado, Türkiye'de en çok tüketilen ve üretilen meyveler arasında yer alıyor. Faydalı yağları ve yüksek protein içeriği ile dikkat çeken avokado, Antalya'nın Gazipaşa ve Alanya ilçelerinde çiftçiler tarafından büyük ilgi görüyor. Üretiminin zahmetsiz ve masrafsız olması, aynı zamanda pazar bulmanın kolaylığı, avokadonun popülaritesini artırıyor. Market raflarında avokadonun fiyatı genellikle 70 lira seviyesinden başlıyor.
BİR AĞAÇTA ORTALAMA 500 TANE OLUYOR
Gazipaşa ve Alanya'nın iklim koşulları, avokado ağaçlarının hızlı bir şekilde uyum sağlamasına olanak tanıyor. Fidanlar dikildikten sonra, ilk 3 yıl boyunca sadece suya ihtiyaç duyuyorlar. Üçüncü yıldan itibaren meyve vermeye başlayan ağaçlar, 7-8 yaşına geldiklerinde maksimum verim seviyesine ulaşıyor. Sekiz yıl sonunda bir avokado ağacından ortalama 500 meyve elde edilebiliyor. Fiyatları, türüne göre değişiklik göstererek 70 ile 100 lira arasında alıcı buluyor. Verimli döneminde bir ağaçtan 35 bin 500 lira kazanç sağlanabiliyor. Yetiştirilmesi aşamasında herhangi bir ilaç kullanılmadan sadece su ve zaman zaman gübre ile desteklenmesi yeterli oluyor. 1 dönüm avokado bahçesinin, sezonda 100 bin lira kazandırması mümkündür.
YOĞUN İLGİ GÖRÜYORLAR
Antalya'daki fidan üretim merkezleri, sertifikalı fidan satın almak isteyen üreticiler için yoğun ilgi görmekte. Her yıl sadece 250 adet sertifikalı fidan alabilen üreticiler, Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’ne (BATEM) gelerek uzun kuyruklar oluşturuyor. Ancak talebin yüksekliği nedeniyle BATEM yalnızca 10 bin fidan temin edebiliyor. Bu durumda fidan üreticileri, lüks restoranlardan gelen avokado çekirdeklerine yöneliyor. Restoranlarda kullanılan avokadoların çekirdekleri genellikle çöpe atılıyor. Ancak bu çekirdekler, fidan işletmeleri tarafından toplanıyor.
ÇÖPE GİTMİYOR
Antalya’daki bazı ünlü restoranlar, günlük yaklaşık 500 avokado tüketiyor ve bu tüketimle birlikte 500 çekirdek üretiliyor. Çöpe gitmesi yerine, bu çekirdekler isteyen fidan merkezlerine ya da çiftçilere ücretsiz olarak veriliyor.
Restoran işletmecisi Mehmet Akdağ, bu çekirdekleri ücretsiz vermek suretiyle ekonomiye katkı sağladıklarını belirtiyor. Günlük olarak 200-250 çekirdek biriktirdiklerini ifade eden Akdağ, "Avokado tüketimimizin yüksek olması nedeniyle bu çekirdekler de birikti. Bunları isteyenlere veriyoruz" diyor.
KAYNAKLAR DEĞERLENDİRİLİYOR
Diğer işletmeci Erdal Atılgan da benzer şekilde çekirdekleri ücretsiz dağıttıklarını, gelen taleplerin çoğunluğunu karşılamak için çalışmalarını sürdürdüklerini vurguluyor. Bu uygulama, hem çevreye hem de yerel ekonomiye katkıda bulunarak, çöpe gidecek bir kaynağın yeniden değerlendirilmesini sağlıyor.