SSCB’nin açılımı nedir? SSCB hangi ülke? İşte dağılmasının nedenleri, sonuçları ve ayrılan ülkeler...

1917 Ekim Devrimi’nin ardından iktidara gelen Vladimir Lenin liderliğinde 1922’de Bolşevikler tarafından kurulan SSCB, soğuk savaş döneminde ABD’nin karşısında önemli bir güç konumunda bulunuyordu. 15 cumhuriyetten ve 12 bağımsız devletten oluşan SSCB, dünya tarihinin en büyük birliklerden biri olarak biliniyor. O zamanlar Sovyet rublesi para birimini kullanan SSCB, 2 dünya savaşı gördü. SSCB’nin yıkılmasının ardından ortaya 15 yeni devlet çıktı.

SSCB’NİN AÇILIMI NEDİR?

SSCB’nin açılımı, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’dir.

1921 yılında Bolşevikler iç savaştan zaferle çıkarak tüm Rusya'da otoriteyi sağlar. Beyaz Rusya, Orta Asya, Ukrayna ve Transkafkasya’da da Bolşevikler muhalifleri bertaraf etmeyi başarır.

1922 yılında savaş döneminde mecburi bir şekilde kabul edilen sıkı politik ve ekonomik önlemler kaldırılmıştır. Lenin tarafından belirlenenve Nikolay Buharin'in önemli ölçüde katkı sağladığı yeni ekonomik atılımları içeren NEP (Novaya Ekonomiçeskaya Politika/Yeni Ekonomi Politikası) kabul edilmişti. Toprak aristokratlarının sabotaj faaliyetlerine, karaborsacılık ve kasıtlı kıtlık yaratma girişimlerine, kolektif çiftlikleri yağmalayarak üretimi düşürme çabalarına karşı önlem için köylülerin serbest ticaret yapmalarına izin çıktı. NEP emperyalist savaş ile iç savaşta daha da sarsılan ekonominin kısa zaman içerisinde toparlanmasını sağladı.

1922’de devletin federal yapısı ile ilgili tartışmalar ortaya çıktı. Milliyetler Halk Komiseri olan Stalin, tüm cumhuriyetlerin Rusya Federatif Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti içinde özerk nitelikte teşkilatlanmaları gerektiğini savundu. Lenin buna karşı çıkarak, tüm cumhuriyetlerin eşit statüde, egemenlik haklarının muhafaza edildiği birleşik bir federasyon planı yaptı. Plana göre her cumhuriyetin birlikten ayrılma hakkı bulunuyordu. Sonunda federasyonun oluşturulmasında Leninist ilkeler kabul edildi.

Rusya, SSCB'nin çöküşünün ardından kapatılan silah test laboratuvarını yeniden aktif hale fetirdiDünya

SSCB HANGİ ÜLKE?

30 Aralık 1922 yılında Rusya Federatif Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin, Ukrayna SSC, Beyaz Rusya SSC, Orta Asya ve Kafkas cumhuriyetleriyle birleşmesiyle Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği resmî olarak kuruldu.

SSCB’NİN DAĞILMASININ NEDENLERİ

Sovyetler Birliği'nin dağılması, 25 Aralık 1991’de Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov'un istifa etmesinin ardından Sovyetler Birliği'ni teşkil eden cumhuriyetlerin bağımsızlığını kazanmalarıyla 26 Aralık 1991 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin dağıldığı olaydır.

SSCB İLE İLGİLİ DİĞER HABERLER İÇİN TIKLAYIN

1980'li yılların sonuna gelindiğinde Sovyetler Birliği'nin batı bloğu ile girdiği silahlanma yarışından mağlup ayrıldı. Öyle ki bu amansız yarış Sovyetler'in ekonomisinde tamiri imkânsız büyük yaralar açtı, birliğin parçalanmasındaki en önemli unsuru oluşturdu.

Durdurulamayan bu parçalanma süreci, 1985’te Mihail Gorbaçov'un birliğin başkanı olmasıyla bu süreci durdurmak için yeni önlem paketleri ortaya atılmasına yol açtı. Temelde Perestroyka (yeniden yapılandırma) ve Glasnost (açıklık) olarak kendini gösteren bu politikalar bazı sosyal, ekonomik ve siyasal hakların verilmesi ve bu konularda daha esnek bir yönetim anlayışının benimsenmesi prensibini içeriyordu. Fakat bu politikalar zaten parçalanmakta olan birliği bir arada tutmaya yeterli olmadı. Aksine, süreci hızlandırıcı etki yaptı. Perestroyka ve Glasnost’un sağladığı özgürlük ortamından faydalanan tüm bastırılmış görüşler daha rahat çalışabilecekleri göreceli olarak liberal ortama kavuştular.

Bu durumdan rahatsız olan ve Sovyetler'in eskisi gibi yönetilmesini savunan bazı generaller ve politbüro üyeleri Mihail Gorbaçov'a karşı darbe girişiminde bulundu. Boris Yeltsin tarafından engellendiği iddia edilen söz konusu darbe, birliğin birkaç ay içerisinde parçalanmasına neden oldu. Aralık 1991’de bir araya gelen Belarus, Ukrayna ve Rusya başkanları Sovyetler Birliği'ni feshettiklerini ve bunun yerine Bağımsız Devletler Topluluğu'nun kurulduğunu açıkladı.

Bu şekilde bu tarih itibarıylaAvrupa ve Asya'nın siyasi haritası değişti. 1917 yılında temelleri atılan ve 1922 yılında kurulan Sovyetler Birliği'nin dağılması ve yerini Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT)'na bırakması dönemin en önemli olaylarındandır.

İŞTE SSCB'NİN DAĞILMASININ ARDINDAN ORTAYA ÇIKAN 15 DEVLET

Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna, Moldova, Estonya, Letonya, Litvanya, Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan, Kırgızistan, Kazakistan, Tacikistan