Teravih namazı nasıl kılınır? Teravih namazı kaç rekat? İşte Teravih namazında okunan sureler ve teravih namazı kılınışı

Ramazan ayına has bir namaz olan teravih namazı yatsı ve vitir namazları arasında kılınan bir nafile namazdır. Ramazan ayı boyunca milyonlarca Müslüman teravih namazları için camilere akın edecek. Kılınacak teravih namazları ile birlikte sahura kalkılacak ve oruçlar tutulacak. Peki, Teravih namazı nedir? Teravih namazı nasıl kılınır? Teravih namazı kaç rekat? Teravih namazı nasıl kılınır? İşte Teravih namazında okunan süreler ve teravih namazı kılınışı

11 Ayın Sultanı Ramazan ayının gelmesiyle birlikte bu zamana özgü yapılan ibadetlerin başında teravih namazı geliyor. “Rahatlatmak, dinlendirmek” anlamına gelen teravih, yatsı namazından sonra kılınan namazı ifade ediyor. Hadislerde “kıyâmü şehri ramazân” (ramazan ayının namazı) veya “ihyâü leyâlî ramazân” (ramazan gecelerinin ihyası) diye anılan bu namaz ile ilgili detaylar da araştırılan konular arasında geliyor.

TERAVİH NAMAZI KAÇ REKAT?

Diyanet İşleri Başkanlığı’na göre, günümüzde başta Türkiye olmak üzere pek çok İslam ülkesinde teravih namazı cemaatle 20 rekât olarak kılınmaktadır.

Hz. Peygamberin (s.a.s.) kıldığı teravih namazlarının kaç rekât olduğu konusunda, üzerinde ittifak edilen bir rivayet bulunmamaktadır. Her ne kadar onun vitir dâhil yirmi üç rekât teravih kıldığı yönünde bazı rivayetler varsa da (İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, III, 395; Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, II, 698) bunlar fukaha tarafından farklı değerlendirilmiştir. Dolayısıyla bu konuda Hz. Âişe’nin, Hz. Peygamberin (s.a.s.) Ramazan ayındaki gece namazlarıyla ilgili hadisinden ve Hz. Ömer’in teravihin cemaatle kılınmasını başlatmasıyla ilgili haberlerden hareketle bir sonuca ulaşılmaya çalışılmaktadır. Bu konudaki haberler şöyle değerlendirilebilir:

Resûlullah’ın (s.a.s.) Ramazan’daki gece namazları sorulduğunda, Hz. Âişe, “Resûlullah, Ramazan ve Ramazan dışındaki gecelerde on bir rekâttan fazla (nafile namaz) kılmamıştır.” (Buhârî, Teheccüd, 16) karşılığını vermiştir. Başka bir rivayette bu sayı on üç olarak zikredilmektedir (Müslim, Salâtü’l-Müsâfirîn, 123-124). Öncelikle bu hadisin teravih namazı hakkında olduğu konusunda bir açıklık bulunmamaktadır. Diğer taraftan Hz. Âişe’nin, Allah’ın elçisinin Ramazan ayında ve Ramazan dışındaki gecelerde on bir veya on üç rekât namaz kıldığını belirtmesi, onun teravih dışında devamlı olarak kıldığı bir gece namazının bulunduğunu göstermektedir. Zaten Kur’an-ı Kerim’de de, “Gecenin bir kısmında uyanarak, sana mahsus bir nafile olmak üzere namaz kıl. Umulur ki Rabbin, seni övgüye değer bir makama gönderir.” (İsrâ, 17/79) buyurulmaktadır.

Yukarıda zikredilenlerden, söz konusu sorunun, Ramazan ayında Hz. Peygamberin (s.a.s.) diğer ibadetlerinde olduğu gibi, gece namazlarında da bir artış olup olmadığını öğrenmek amacıyla sorulduğu ve teravih namazıyla bir ilişkisinin olmadığı anlaşılmaktadır. Hz. Âişe’den rivayet edilen, “Resûlullah (s.a.s.) Ramazan ayında, diğer aylarda görülmeyen bir gayrete girerdi. Ramazan’ın son on gününde ise çok daha fazla bir gayret gösterirdi. Son on günde, geceyi ihya eder, ailesini de uyandırırdı.” (Buhârî, Fazlu Leyleti’l-Kadr, 5; Müslim, İtikâf, 7, 8) hadisi bu görüşü desteklemektedir. Diğer yandan, bu hadisin teravihin meşru kılınmasından önce mi, yoksa sonra mı olduğu da belli değildir.

Öte yandan Hz. Ömer zamanındaki cemaatle kılınan teravih namazlarının rekâtları konusunda yirmi ve on bir rekât şeklinde iki rivayet vardır (İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, III, 392, 394). Kaynaklarımızda Hz. Ömer’in dönemiyle ilgili farklı rivayetler olmakla birlikte daha sonra teravihin yirmi rekât olarak yerleştiği ve günümüze kadar da cemaatle kılınarak böyle devam ettiği ifade edilmiştir (Bkz. İbnü’l-Hümâm, Feth, I, 485; Aynî, Umde, XI, 126-127; Mâverdî, el-Hâvî, II, 291; Şevkânî, Neylü’l-evtâr, III, 516, 521).

Teravih namazı, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali dönemlerinden başlayarak günümüze kadar cemaatle yirmi rekât olarak kılınmıştır. Sahabeden kimse buna itiraz etmemiş ve âlimler tarafından da bu şekilde kabul edilmiştir. Günümüzde de, başta ülkemiz olmak üzere pek çok İslam ülkesinde teravih namazı cemaatle 20 rekât olarak kılınmaktadır.

Bununla birlikte şunu da ifade etmek gerekir ki, teravih namazı nafile bir ibadet olduğundan, farz gibi telakki edilmesi de doğru değildir. Bu nedenle, yorgunluk, meşguliyet ve benzeri sebeplerle, teravih namazının evde 8, 10, 12, 14, 16 veya 18 rekât kılınması hâlinde de sünnet yerine getirilmiş olur. Ancak cemaate iştirak etmeye çalışmak daha iyidir.

TERAVİH NAMAZI TEK NİYETLE KILINABİLİR Mİ?

Teravih namazına başlarken niyet ettikten sonra her selam verişte yeniden niyet etmenin şart olup olmadığı konusunda Hanefî âlimleri farklı görüşlere sahiptir. Tercih edilen görüşe göre teravih namazı bir bütün olduğundan her iki veya dört rekâtta selam verdikten sonra yeniden niyet etme zorunluluğu bulunmamaktadır.

TERAVİH NAMAZI FARZ MIDIR?

Resûl-i Ekrem (s.a.s.) ashabıyla beraber cemaat hâlinde bu namazı kılmış, onların iştiyakını görünce farz olur endişesiyle cemaatle kılmayı terk ederek yalnız kılmaya devam etmiştir (Buhârî, Salâtü’t-terâvîh, 1; Müslim, Salâtü’l-Müsâfirîn, 177-178). Yine Hz. Peygamber, “Kim inanarak ve sevabını Allah’tan bekleyerek Ramazan namazını (Teravih) kılarsa, onun geçmiş günahları bağışlanır.” (Buhârî, Salâtü’t-Teravih, 1; Müslim, Salâtü’l-Müsâfirîn, 173) buyurarak teravih namazına teşvik etmiştir. Bu bakımdan teravih namazı, erkek ve kadınlar için sünnet-i müekkededir.

TERAVİH NAMAZI NASIL KILINIR? İŞTE TERAVİH NAMAZI KILINIŞI

Teravih namazını dört rekâtta bir selam vererek kılmak caiz ise de, iki rekâtta bir selam vererek kılmak daha faziletlidir. Bu namazın her dört rekâtının sonunda bir miktar oturup dinlenmek müstehaptır. Bu dinlenmelerde tehlîl (lâ ilâhe illallah demek) ve salavât ile meşgul olunması uygundur.

Önce yatsı namazının ilk sünneti, sonra farzı daha sonra da son sünneti kılınır. Sonra imam, müezzin veya cemaatten biri teravih namazına başlanacağını duyurur. İmam “niyet ettim Allah rızası için teravih namazını kılmaya ve kıldırmaya”, cemaat de “niyet ettim Allah rızası için teravih namazını kılmaya, uydum imama” şeklinde niyet ederek iftitah tekbiri alınıp namaza başlanır.

Bundan sonra imam ve cemaat gizlice "Sübhâneke"yi okur. Sübhaneke'nin okunması bitince, (Cemaat ayakta başka bir şey okumaz) imam gizlice Eûzü-Besmele, açıktan Fatiha ve bir sûre okur. Cemaatle birlikte rükû ve secdeleri yaptıktan sonra ikinci rekata kalkılır.

İkişer rekât halinde kılınacaksa ikinci rekâttan sonraki oturuşta "Ettehiyyatü (Tahiyyat)”, “Salli-Barik” ve “Rabbena” duaları okunarak sağa ve sola selam verilir.

Eğer teravih dört rekât olarak kılınacaksa ilk oturuşta “Tahiyyat” ile birlikte “Salli-Barik” duaları okunarak kalkılır ve üçüncü rekâta kalkıldığında ise “Sübhaneke” duası okunur. Sonra imam gizlice Eûzü-Besmele, açıktan fatiha ve bir sure okur. Sonra rükû ve secdeleri yaparak dördüncü rekata kalkarlar. - İmam gizlice Besmele'yi, açıktan da fatiha ve bir sure okuyarak yine rükû ve secdeler yapılıp oturulur.

Bu son oturuşta da imam ve cemaat "Ettehiyyatü, Allâhüme salli, Allâhümme barik, Rabbenâ âtina ve Rabbena firli" okuduktan sonra selâm verirler. Böylece teravih namazının ilk dört rekatı kılınmış olur.

Bundan sonra ayağa kalkılarak tıpkı tarif ettiğimiz gibi dörder rekat kılınmaya devam edilerek yirmi rekat tamamlanır.

Her selam verildiğinde “salat-ı ümmiyye”’nin okunması güzel olur. Teravih namazı ara vermeden kılınabileceği gibi ihtiyaca göre kısa aralar da verilebilir.

Teravih namazı bittikten sonra kısa bir duanın akabinde vitir namazı da cemaatle kılınır. Daha sonra tesbihat ve dua ile birlikte ibadet tamamlanmış olur.

TERAVİH NAMAZINDA OKUNACAK DUA VE SURELER

Teravihe başlamadan önce okunan dua

Sübhâne zil-mülki vel-melekût.

Sübhâne zi'l-ızzeti vel-azameti vel cemâli vel-celâli vel ceberût.

Sübhân-el melikil mevcûd. Sübhânel melik-il ma'bûd.

Sübhân-el melikil hayy-illezî lâ yenâmü ve lâ yemût.

Sübbûhun, kuddûsün, Rabbünâ ve Rabb-ül melâiketi ver-rûh.

Merhabâ, merhabâ, merhabâ ya şehr-i Ramazân.

Merhabâ, merhabâ, merhabâ yâ şehr-el bereketi vel gufrân.

Merhabâ, merhabâ, merhabâ yâ şehr-et tesbîhi vet-tehlîli vez-zikri ve tilâvet-il Kur'ân. Evvelühû, âhıruhû, zâhiruhû, bâtınühû yâ men lâ ilahe illâhû. (Allahümme salli alâ Muhammed.)

Ramazan-ı şerif'in onbeşinden sonra, (merhabâ) yazılı olan yerler (Elvedâ) diye okunur.

İkinci rekattan sonra selam verince (Allahümme salli alâ Muhammed)

Teravih aralarında,her dört rekatın sonunda okunacak dua

Allahümme salli alâ, seyyidinâ Muhammedin ve alâ âli seyyidinâ Muhammedin biadedi külli dâin ve devâin ve bârik ve sellim aleyhi ve aleyhim kesîrâ. (Allahümme salli alâ Muhammed) En son dördüncü rek'at bitince üç defa okunup üçüncüde (kesîrân ve kesîrâ) denir.

Teravih namazı tamamlandıktan sonra okunacak dua

Elleri açıp 3 defa,

Yâ hannân, yâ mennân, yâ deyyân, yâ bürhân,

Yâ zel-fadli vel-ihsân, nerc-ûl afve vel-gufrân,

Vec'al-nâ min utekâi şehr-i ramazân bi-hürmet-il Kur'ân.

Vitr namazına başlamadan (ALLAHUMME SALLİ ALA MUHAMMED) denir.