Türkiye'de en fazla kaza hangi gün ve hangi ay oluyor? Yola çıkmak için en iyi ve kötü saatler belli oldu

Arabayla uzun yola çıkmak hem dikkat gerektiriyor, hem fiziki dayanıklılık. Aynı şekilde yola çıkılacak saati doğru seçmek, güvenliğin yanı sıra şehir içi trafiğe takılmamak için de önemli. Uzun yolculuklarda en büyük risk uykulu şekilde araba kullanmak. Çünkü bu oldukça tehlikeli bir durum. 

Uzun yola çıkmak için saat seçerken dikkat edilecek ilk kural fiziken iyi hissedilen, dinlenmiş hissedilen saati bulmakta gizli. 2014 tarihli bir araştırma uykulu araç kullanmanın, alkol etkisi altındayken araç kullanmaya benzer bozukluklara neden olduğunu gösteriyor. Çünkü uykulu araç kullanmak güvenli sürüş için gerekli olan birkaç temel bedensel işlevi azaltıyor. 

Bu işlevlerden bazıları şöyle:

-görme doğruluğu
-gözlerin karanlığa uyum sağlama yeteneği
-seslere tepki süresi
-ışıklara tepki süresi
-derinlik algısı
-hızı değerlendirme yeteneği

ABD'de faaliyet gösteren Sleep Foundation, uykulu sürüşün risklerine dikkat çektiği makalesinde "Uykulu sürüşten kaynaklanan trafik kazaları en sık gece yarısı ile sabah altı arasında veya ikindi vaktinde meydana gelir; bu uyku halinin en yüksek olduğu zamanlardır" diyor.

Makalede, "Günün en uykulu saatlerinde araba kullanmaktan kaçının. Vücudunuzun iç saati genellikle gece yarısı ile sabah 06.00 arasında ve öğleden sonra sizi daha uykulu yapar, bu yüzden bu saatlerde araba kullanma ihtiyacınızı azaltmaya çalışın" yorumu yapılıyor.

Tüm Uyku Tıbbı ve Araştırmaları Derneği Genel Başkanı Prof. Dr. Vural Fidan, uzun süreli yolculuklar için mutlaka dinlenmiş olarak yola çıkılması gerektiğini söylüyor. Fidan’a göre de gece yarısı ile sabah 06.00 arasında yola çıkmamak gerekir. Araştırmalarda ölümcül trafik kazalarının yaklaşık dörtte birinin uykusuzluğa bağlı olduğunun belirlendiğini söyleyen Fidan'ın önerileri şöyle:

-Uyku çok güçlü bir biyolojik dürtüdür. Uyku ihtiyacı tam olarak karşılanmamış bir kişinin beyni, bir an önce uykuya geçişi sağlayacak şekilde ‘uyku baskısı’ altında kalır. Uyanık kalınan süre arttıkça uykuya geçişi hızlandıracak bu baskı da artar ve kişinin uykuya direnme gücü azalır. Böylece kişi daha kolay uykuya dalar. Her ne kadar kişiler uykularının geldiğini hissettiklerinde ‘uyanık kalabilirim’ diye düşünseler de uyku çok güçlü bir biyolojik dürtüdür.”

-Günde ortalama 7-8 saat uyumak gerekir. Bu sayede zihnin ve vücudun dinlendiği derin uyku dönemleri tamamlanır. Yola çıkmadan önceki gece 7-8 saatlik uyku, kaza riskini aza indiren en değerli önlemdir.

-Gece yarısı ile sabah saat 06.00 arasında yola çıkmamak gerekir çünkü bu saatler arasında uyku baskısı daha fazla olur.

-Sürücülerin en az iki saate bir mola vermeleri gerekmektedir. Yola çıkmadan önce veya yolculukta bir mola verip kısa bir süre uyumak dikkatin toparlanmasına yardımcı olur. Bu kısa uykunun 20 dakikayı geçmemesi gerekir

-Yolculuk sırasında veya molalarda kafein içeren kahve gibi içeceklerin tüketilmesi uyanıklık sağlamak için iyi olabilir ancak kafein etkisini yaklaşık 30 dakika sonra gösterecektir.

-Yedek sürücü olabilecek birisiyle yolculuk etmek ve iki saatte bir sürücü değiştirip diğerinin dinlenmesine izin vermek faydalı olur

Sleep Foundation ise uykulu sürüşe karşı şu yorumu yapıyor: Uykulu sürüş, direksiyona geçen herkesi etkileyebilir, ancak bazı kişiler uykulu sürüşe bağlı olarak daha yüksek araba kazası riski altındadır:

-Uzun yol kamyoncuları veya otobüs şoförleri gibi geçimini sağlamak için araba kullanan insanlar.
-Uzun saatler, düzensiz vardiyalar veya gece vardiyalarında çalışanlar.
-Uykusuzluk veya diğer uyku bozuklukları dahil olmak üzere ciddi uyku sorunları olan kişiler.
-Daha az sürüş deneyimine ve yüksek uyku yetersizliği oranlarına sahip gençler.

Yola çıkmak için en iyi saat nasıl bulunur? 

1- Uyku-enerji seviyeniz, sürüş tecrübeniz...
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi uzun yolculuklarda önemli olan sağ salim şekilde gidilmek istenen yere ulaşmaktır. Bu nedenle birinci kriter her zaman için enerji seviyesi ve uyku durumudur. Yani, aracınızı dinlenmiş, dikkatli şekilde sürebileceğiniz zamanlar yola çıkış saatinizi de belirler. Yola çıkma saatinizi yeterli enerjinizin olacağını düşündüğünüz zamanlara göre planlamalısınız. Bu nedenle gece geç saatte yola çıkmak pek iyi bir fikir değil. Geceleri uyumakta zorlanan; yolculuk öncesi çok geç yatan bir insan için de sabah erken saatlerde çıkmak güvenli olmayacaktır.

2- Trafik yoğunluğu
Yolculuğu baştan planlamak seyahat konforu için önemlidir. Uzun bir sürüş öncesi daha en başta, şehirden çıkmadan trafiğe takılmak oldukça yorucu olabilir. Bu nedenle uzun bir sürüşe başlamak için en iyi zaman, henüz mesai trafiğine takılmayacağınız ve yollar açıkken mesafe kaydedebileceğiniz sabahın erken saatleridir. Bavullarınızı bir gün önceden aracınıza yerleştirirseniz, sabah oyalanmadan yola çıkabilirsiniz. Bu madde yaşadığınız şehre, şehrin trafik yoğunluğuna bağlı olarak değişebilir. Ancak genel olarak sabahın en yoğun olduğu saatlerde şehir dışına çıkacak şekilde rotanızı planlamak faydalı olabilir. Aynı şekilde rotadaki diğer büyük şehirleri ne zaman geçeceğinizi de planlayabilirsiniz. Çünkü, her birinde de trafik ihtimali söz konusu olabilir. Bu nedenle sabah mesai saatleri ya da öğleden sonra gibi saatlerde yoğun noktalardan geçmemek önemli. Genellikle araba kullanmak için en yoğun zaman sabah mesai saatleri öncesi ve hafta içi 16:00 ile 19:00 arası olacaktır.

3- Hava koşulları
Hava durumu, özellikle başlangıç ​​saatini seçmek için önemli. Çünkü örneğin büyük bir şehirde yaşıyorsanız yağışlı hava trafik sıkışıklığına yol açacaktır. Bu nedenle mümkünse hava durumunu kontrol edin, hava koşulları kötüyse planlamanızı buna göre yapın. Gittiğiniz rotada geçeceğiniz noktaları, ve kar ve buz nedeniyle yavaşlama olasılığını göz önüne alın.

4- Gidilecek mesafe
Yolculuk mesafesi de yola çıkmak için en iyi zamanı belirleyen kritik bir noktadır. Gideceğiniz yol 3 saatten kısaysa muhtemelen öğleden sonra veya en yoğun saatten sonra yola çıkmaktan kurtulabilirsiniz. Ancak, 12 saatlik bir araba yolculuğu varsa sabahın erken saatlerinde yola çıkmayı düşünebilirsiniz.

5- İstenen varış saati
Uzun bir yolculuğa başlamak için en iyi zamanı düşünürken varış noktanıza ne zaman varmak istediğiniz de bir kriter olabilir. Gidilecek yere akşam yemeğine kadar varmak istiyor ve 8 saatlik bir sürüşünüz olduğunu biliyorsanız saati hesaplayabilirsiniz. Ancak bu durum da yine molaları eklemek gerekiyor. Ve bu kriter de eğer yorgunsanız, uykusuzsanız geçerli değil.

Türkiye'de kaza istatistikleri: Hangi gün, hangi ay?
TÜİK verilerine göre Türkiye'de 2021 yılında meydana gelen 187 bin 963 ölümlü yaralanmalı kazanın aylara göre dağılımına bakıldığında Temmuz ayı %11,7 pay ile en fazla kazanın meydana geldiği ay olurken Şubat ayı %4,8 pay ile en az kazanın meydana geldiği ay oldu.
 

Haftanın günlerine göre bakıldığında ise ölümlü yaralanmalı kazaların %15,7 pay ile en fazla Pazartesi günü ve %11,7 pay ile en az Pazar günü gerçekleştiği görüldü. Kazaya neden olan kusurlar içinde sürücü kusurları %87,1 ile ilk sırada. Türkiye'de 2021 yılında ölümlü yaralanmalı trafik kazasına neden olan toplam 224 bin 418 kusura bakıldığında kusurların %87,1'inin sürücü, %8,2'sinin yaya, %2,6'sının taşıt, %1,8'inin yolcu ve %0,4'ünün yol kaynaklı olduğu görüldü.