Genç nüfusuyla bilinen Türkiye'nin, 84 milyonu aşkın toplam nüfusun 8 milyondan fazlasını 65 yaş üstü vatandaşlar oluşturuyor. Türkiye, dünyada yaşlı nüfus açısından 167 ülke arasında 68’inci sırada. Ülkede 1.5 milyon yaşlı tek başına yaşamını sürdürüyor. Her 4 haneden birinde en az bir yaşlı bulunuyor. Toplam Türkiye nüfusunun içinde yaşlı nüfusun oranı ise 2021 itibarıyla yüzde 9.7’ye çıktı. Yani her 100 kişiden yaklaşık 10’u 65 yaşını geçti.
Yaşlı nüfusun toplam ülke nüfusuna oranının yüzde 10’u geçmesi nüfusun yaşlandığına işaret ettiği biliniyor. Nüfus projeksiyonlarına göre yaşlı nüfus oranının 2025’te yüzde 11, 2030’da yüzde 12.9, 2040’ta yüzde 16.3, 2060’ta yüzde 22.6 ve 2080’de yüzde 25.6 olacağı düşünülüyor. Yaşlı nüfusunda yaşanan artış sebebiyle, kendi ihtiyaçlarını karşılama da zorluk çeken, çalışma hayatından ayrılmış, bakıma muhtaç olan yaşlılar için devlet mevcut desteklerine yenilerini ekliyor. Bunlar, maaş, ulaşım, huzurevi, sağlık, konut, bakım gibi olanaklardır.
Herhangi bir sosyal güvencesi ve emekli maaşı olmayan yaşlılara sağlanan en önemli desteklerin başında nakdi yardım geliyor. Bu yardım için 65 yaş sınırı mevcut. Türkiye'de bu imkandan yararlanan kişi sayısı 800 binin üzerinde. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yaşlılara ödenen maaş 1 Temmuz itibarıyla bin 536 liraya çıktı. Maaş başvurusu, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na (kaymakamlık) yapılıyor. Kişi başına gelir şartı bin 833 lira.
Devlet tarafından, hiç çalışmamış ya da primi yetmeyen, emekli olamayan dar gelirli yaşlılara ve hasta veya bakıma muhtaç ağır engelli yakınının bakımını üstlenen aile üyesi ya da akrabaya da destek olmak amacıyla her ay düzenli olarak maaş ödemesi yapıyor. Ödemelerin aylık güncel tutarı 3 bin 336 lira.
Yine devlet tarafından, engelli ya da çok yaşlı olduğu için bakıma muhtaç kişilere ücretsiz evde sağlık hizmeti veriyor. ‘444 3 833’ numaralı telefonu arayarak hizmet talep edilebilir.
Yaşlılar, şehir içinde toplu taşımalar olan tüm resmi ve özel halk otobüsleri ile deniz ulaşım araçlarından ücretsiz faydalanabiliyor. Tren biletinde 60 yaş ve üstüne yüzde 20, 65 yaş üstüne ise yüzde 50 indirim var. Aynı zamanda havayolu şirketleri yaşlı yolcuların dış hat seferlerinde bazı güzergah ve ücret sınıfları için indirimli bilet hizmeti bile sunabiliyor.
Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi olduğu açıklanan projede emeklilere yüzde 25 kontenjan verildi. Aylık hane halkı geliri (kendisi, eşi ve 18 yaş altı çocukları), net 16 bin TL'nin (İstanbul için 18 bin lira) altında olanlar öncelikli başvuru yapabiliyor.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve yerel yönetimlerin birlikte çalışarak sürdürdüğü Yaşlı Destek Programı (YADES), 65 yaş üstü vatandaşların korunması, desteklenmesi, evde bakımlarının yapılabilmesi ve psikososyal destek gibi birçok farklı alanda imkan sağlanıyor. Konuya ilişkin ‘aile.gov.tr/eyhgm/sayfalar/yades’ adresinden detaylı bilgi alınabilir. Yaşlı Destek Programı kapsamında bugüne kadar 31 belediyeye 55 YADES projesiyle destek sağlandı. 111 bin 559 yaşlı evde bakım, psikososyal destek ve kültürel faaliyet hizmeti aldı.
Devlet, bakıma ihtiyacı olan, herhangi bir yakını olmayan veya ailesi ile çocuklarının bakmadığı ‘yoksul’ yaşlıların huzurevi ve bakım evlerinde ücretsiz olarak ihtiyaçlarının karşılanıyor ve bakımları üstleniyor. Bu imkandan faydalanabilmek için gereken şartlar, 60 ve üzeri yaşta olunacak, hiçbir gelir bulunmayacak. Başvuru, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın il ve ilçe müdürlüklerine yapılabiliyor.
Huzurevi, yetiştirme yurdu gibi sosyal hizmet kuruluşlarında kalanlara verilen harçlıklar da temmuz ayı itibarıyla zam yapılmıştı.