Yapay kornea nedir, hangi hastalarda uygulanabilir? Kornea nakli nedir, her zaman başarılı olur mu?

Gözündeki korneası çeşitli hastalıklardan dolayı hasar görenler ve görme yetisini ciddi bir şekilde kaybedenler "Yapay kornea nedir, hangi hastalarda uygulanabilir?" sorularına yanıt aramakta. Ameliyatla sağlıklı kornea nakli yapılabiliyor ve son dönemde bu yöntemi birçok hasta tercih ediyor. Peki, Kornea nakli nedir, her zaman başarılı olur mu? Göz Hastalıkları ve Cerrahisi Prof. Dr. Orkun Müftüoğlu, yapay kornea nedir, kimlere, hangi durumlarda, nasıl uygulanır ve nelere dikkat edilmelidir sizler için anlattı.

YAPAY KORNEA NEDİR?

Kornea; gözün ön kısmının şeffaf, kubbe şeklindeki yüzeyidir. Bir nevi gözün penceresidir. Gözü toz, mikrop ve tüm yabancı parçalardan, hatta bazı ışınlardan dahi korur. Ayrıca, gözün en güçlü kırıcı yüzeyi, yani odaklayıcısı, merceğidir.

KORNEA NAKLİ NEDİR, HER ZAMAN BAŞARILI OLUR MU?

Kornea dokusunun çeşitli hastalıklar sonrası düzelmeyecek şekilde hasarlanması, şeffaflığını kaybetmesi sonrasında ciddi görme kaybı oluşabilir. Bu durumlarda “keratoplasti” adını verdiğimiz kornea nakli ameliyatı ile hastalıklı kornea yeniden değiştirilir. Ancak, her nakilde olduğu gibi kornea nakli de vücut tarafından kabul edilmeyebilir veya başka nedenlerle başarısız olabilir. Bu durum bazen yüzde 100’lere varacak oranlarda çok yüksek de olabilir.

YAPAY KORNEA NAKLİ NEDEN YAPILIR? HANGİ HASTALIKLARDA DAHA UYGUNDUR?

Daha önce birkaç defa kornea nakli “reddi” veya “başarısızlığı” gelişmiş olan kişilerde, bir sonraki naklin başarısız olma olasılığı ciddi oranda artmaktadır. Ayrıca, kornea ve göz yüzeyinde damarlanma gelişen hastalarda da kornea nakli ile başarısızlık oranları çok ciddi biçimde yüksektir.

Ulusal Kanser haftası ne zaman? 1-7 Nisan ne haftası? 1 -7 Nisan Dünya Sağlık Günü ve Kanser Haftası nedir?Sağlık

Bu durumda yapılacak kornea nakli başarısız olacağı için en son çare olarak “yapay kornea – keratoprotez –kpro” ameliyatı uygulanabilir. Özellikle korneada damarlanma gelişen çoklu kornea nakli redleri, göz yüzeyi kimyasal ve fiziksel yanıkları, damarlanma ile giden, kısacası klasik kornea naklinin başarısız olacağı hastalıklar yapay kornea nakli için uygundur.

HER HASTA YAPAY KORNEA İÇİN UYGUN OLABİLİR Mİ?

Yapay kornea işlemi karmaşık ve göreceli olarak zor bir ameliyattır. Beraberinde göz kapakları, gözyaşı ve gözün diğer algılayıcı yapıları özellikle retina ve göz sinirinin mutlaka sağlam olması gerekmektedir. Bu nedenle ön testler ile mümkün olduğunca gözün diğer yapılarının sağlam olup olmadığı anlaşılmaya çalışılır. Farklı modelleri olduğu için planlama esnasında ayrıntılı göz ölçümleri yapılır ve ameliyatınızı etkileyebilecek olası göz problemleri tedavi edilir.

Gerekirse bu açılardan müdahale veya ameliyat gerekebilir. Bir de sıklıkla, glokom/göz tansiyonu eşlik ettiği için beraberinde göz tansiyonu ameliyatı uygulanabilir. Ayrıca, ameliyattan sonra çok sıkı takip yapılmakta, ek olarak gelişebilecek problemlere zamanında müdahale ve ek ameliyatlar gerekebilmektedir. Bütün bu nedenlerle çoğunlukla, diğer yöntemlerin etkisiz kaldığı veya kalacağı, her iki gözünde hastalıklar nedeniyle yasal olarak kör olan hastalara uygulanması daha uygundur.

YAPAY KORNEA NAKLİ NE ZAMANDIR UYGULANMAKTADIR?

Bu konuda birçok deneme olmuştur ancak günümüzde kullanımda olan tek yapay kornea 1970’lerden beri geliştirilmektedir, 2000’li yıllardan sonra başarı ve kullanım oranları artmıştır.

Diş beyazlatma uğruna büyük tehlike: Ölüme götürüyor!Sağlık

YAPAY KORNEA NAKLİ NASIL UYGULANIR?

Yapay kornea nakli hemen her zaman genel anestezi ile yapılır. Yapay kornea başka bir korneanın ortasına yerleştirilir, daha sonra çoğunlukla titanyum olan bir arka tabaka ile kilitlenir. Kesici özel bir aletle korneadan küçük, yuvarlak bir parça çıkarılır. Ardından kornea-yapay kornea kompleksi yerleştirilir. Sıklıkla aynı zamanda veya öncesinde glokom tüpü-valfi (seton) implantasyonu yapılır. İşlem yaklaşık 1-2 saat sürer.

YAPAY KORNEA NAKLİ SONRASI NE OLUR?

Ameliyattan sonra genellikle aynı gün eve dönülebilir. Biraz ağrı hissedilebilir ve birkaç gün göz bandı takılabilir. Hastaların özel kontakt lensler kullanmaları ve bunu aralıklarla değiştirmeleri gerekmektedir. Kontroller çok önemlidir. Birçok sorun ortaya çıkabilir ve bunlara zamanında müdahale edilmesi önemlidir. İyileşmeye yardımcı olmak veya enfeksiyonu önlemek için göz damlası ve ilaç verilir ve bunların sürekli kullanılması gerekebilir.

UZUN VADELİ GÖRÜNÜM NEDİR?

Genellikle ameliyattan hemen sonra bir görüş alınması beklenir ancak yapay kornea ile göz uyumu sağlanıncaya kadar ilk birkaç ay görüş problemi olabileceğini bilmek gerekir. Görme düzeyleri hastanın göz yapısına, daha önceki hastalıkları nedeniyle oluşan hasarlara bağlı olarak değişebilir. Takip ve oluşabilecek sorunlara erken, zamanında müdahale çok önemlidir. Sonuçta, uygun hastalarda yapay kornea nakli, en son çare olarak kornea hastalığına bağlı körlüğü ortadan kaldırmada faydalı sonuçlar sağlayabilir. Uzun dönemli çalışmalar 10 yıllık başarının yüzde 60-70’ler civarında olduğunu bildirmiştir.