Yapılacak iş mi? İstanbul'da tarihi surlarda define kazısı!

Bakımsız kalması nedeniyle yok olmaya yüz tutan dünya kültür mirası listesindeki tarihi surlar, başka tehlikelerle de karşı karşıya. Zamana meydan okuyarak ayakta kalan surlar, define avcılarının da hedefi oldu. Yedikule kapısı üstündeki alanda define arama amaçlı kazı yapıldığı tespit edildi.

Yaklaşık 5 metre açılan çukur,  yorgun sur duvarının çökmesine neden olabilir. Öte yandan 7.1 kilometrelik büyük bir alana sahip olan surların çevresinde çok sayıda kişi tarımsal faaliyetlerde bulunuyor. Kazının yapıldığı kapının hemen altındaki bölgede bulunan bostan da tarım faaliyeti yapılan yerlerden biri. Buradaki sur duvarının uğradığı tahribat dolayısıyla çökme riskinin artması, büyük bir felakete neden olabilir. 
 
İBB Kültür Varlıkları Projeler Müdürü Oktay Özel, "Yedikule Kapı ile Belgrad kapı arasındaki alandayız. Çevre esnafından bize bir ihbar geldi, Yedikule Kapının hemen üstünde, geçtiğimiz hafta kazı yapıldığı bilgisini aldık ve ekiplerimizle geldik, yerinde incelemeler yaptık. Pandemide etrafın boş olmasından da faydalanarak,  Kapının hemen üst kotunda bir kazı çalışması yapıldığı tespiti üzerine teknik ekiplerimiz yerinde incelemelerde bulundu. Özellikle kapı üstündeki taşıyıcı sur duvarlarının ciddi bir tahribata uğradığı tespitinde bulunuldu" diye konuştu. 

Kara surları ile ilgili projelendirme çalışmalarının son aşamasında olduklarını anlatan Özel, "Uygulamaya geçmek istediğimiz bu dönemde aslında böyle bir tespitin yapılması da pozitif katkı sağlayacak bir durum.  Dolayısıyla hızlıca, oluşan tahribata karşı ekiplerimiz ile müdahale edeceğiz. Bugün tespit için buradayız. Kara surları yaşayan bir alan, 7.1 kilometre boyunca insanların kullanımında olan bir alan ve sık sık bu tarz vandalizmlerle karşı karşıya kalıyor.  Zaten  sur duvarları yorgun. Dolayısıyla çevre insanının, mahallelinin, duyarlılık göstermesi gereken bir durum bu. Böyle bir şeyle karşılaştıklarında bize ihbar ederlerse, tahribat hızlanmadan müdahale şansımız artar" dedi. 

Yakın bölgede bulunan bir esnaf tarafından olayın ihbar edildiğini dile getiren Özel, "Esnaf yukarıya elektrik bile çekilerek, hiltiler ile ciddi bir tahribatın olduğunu söyledi. Gerçekten de yapılan kazı ciddi bir işlem. Neredeyse bir insan girebilecek derinlikte kazı yapılmış. Dolayısıyla bunun oluşturabileceği tahribat çok ileri seviye. Binlerce  yıllık surların özellikle Yedikulekapı'nın yok olması gibi bir sonuç doğurabileceği için esnafın duyarlı tavrı değerli" 

Yapılan kazının derinliği ile ilgili olarak ise Oktay Özel, "Sur duvarının üst kotundan Yedikule kapının kemer üzengisine kadar, yaklaşık 10 metre yükseklik var. Biz yukarıda yaptığımız incelemelerde yol kotuna kadar, kemer boşluğuna kadar inen bir çukurla karşılaşmadık ama hayli derin bir çukur var. Yaklaşık 5 metrenin üzerinde bir çukur olduğunu biliyoruz. Özellikle kara surları gelinen noktada çok yorgun ve tahribata uğruyor. Yapılan küçük Vandalizmler bile kara surları için çok ciddi tahribatlar doğurabiliyor. Dolayısıyla İstanbullunun, çevre halkının kara surlarına karşı yoğun bir duyarlılık göstermesi gerekiyor. Kara surlarını korumak, bütün insanlığın ve İstanbullunun önemli bir görevi" ifadelerini kullandı. 


Tahribatın onarılması için yapılacaklar konusunda  tespitte bulunduklarını da dile getiren Özel, "Öncelikle mevcut onaylı proje kapsamında nasıl bir önlem alabiliriz bunun için yerinde bir tespit yaptık. Mevcut oluşturulan bir boşluğun hızlıca doldurulması gerekiyor. Çünkü bu boşluğun bu halde kalması, oluşabilecek ufak bir depremde, sarsıntıda bu duvarların hasar alacağı gibi bir sonuç doğuracak. Özgün dokusuna uygun şekilde tahribatı onarmamız gerekiyor. Ayrıca insanların buralara çıkmasını engelleyecek önlemler almamız gerekiyor" diye konuştu.