Son yıllarda yapay zeka teknolojisi ile dolandırıcılık olaylarında artış olduğunu gözlemliyoruz.Kişilerin kimlik bilgileri her yerde.
İnternette dolaşırken dolandırıcıların yalan yanlış ilanlarına tıkladıktan 5-10 dk sonra sizi hemen telefonla arıyorlar.
Bu hafta küresel piyasaların gözü merkez bankalarında.Amerika ve Avrupa Merkez Bankaları faiz kararlarını açıklayacak.
Bu haftanın takvimi şöyle;27 Ocak - 1 Şubat veriler:Pazartesi11:10 Lagarde konuşacak16:00 ABD inşaat izinleri18:00 ABD yeni konut satışları (az iyi bekleniyor)18:35 Lagarde konuşacakSalıÇin tatil- yeni yıl08:00 Japonya merkez bankası çekirdek TÜFE16:30 ABD Dayanıklı mal siparişleri (iyi bekleniyor)18:00 ABD Conference Board Tüketici Güveni (iyi bekleniyor)
Donald Trump, yemin ederek ABD'nin 47. Başkanı olarak görevine başladı.Seçim meydanlarında verdiği mesajlar, seçim sürecinde yaşadığı süikast girişimleri ve yargılanma süreciyle çok konuşuldu.
Seçim öncesine dönmek gerekirse ABD halkının Trump'ı seçme nedenlerinin başında ekonomi geliyor.Yüksek enflasyon, ABD halkını Trump'a yönlendirdi.
Küresel piyasaların gözü bugün ABD enflasyon verisinde.Önemli bir veri çünkü piyasaları hareketlendirecek bir veri.Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanaklarında enflasyon görünümüne yönelik yukarı yönlü risklerin arttığına işaret edildi.Geçen hafta tarım dışı istihdam verisi geçen yıl aralıkta 256 bin kişi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, işsizlik oranı yüzde 4,2'den 4,1'e indi.Fed'in dikkatle izlediği ortalama saatlik kazanç ise yüzde 0,3 artarak 35,69 dolara yükseldi.
ABD'de Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi, ocakta 73,2'ye düşerek piyasa beklentilerinin altında kaldı.
Döviz yatırımcısı dikkat!
Konu dövizin değer artışı veya değer kaybı değil.Konu fırsatçılık ve sessiz kalanlar!Konu sahte döviz sorunu.Bu sorun öyle bir hal aldı ki, artık dövizciler "Sigorta Komisyonu" adı altında yeni bir uygulama başlattı.Tarihi günler yaşıyor, yapılanları hayretle izliyor, sessiz kalanları da şaşkınlıkla anlamaya çalışıyoruz.İki ay önce sözüm ona 600 milyon dolar sahte döviz piyasaya sürülmüş, banka ve döviz büroları eski basım 100 yeni basım 50 dolar banknotları almamaya başlamış, ülkede "Sahte döviz" krizi yaşanmıştı.Kısa sürede banka ve döviz büroları para sayma makinalarının yazılım güncellemesini yaparak her şey normalleşecekti.Evet geçen ay bankalar birliği açıklama yaparak para sayma makinalarının güncelleme sürecinin tamamlandığını, bankaların almaya başladığını açıklamıştı.Bir aydır kamu bankalarında sorun ortadan kalktı ve süreç normalleşti.Ancak çoğu özel bankalar ve döviz büroları hâlâ alım yapmıyor.Yani, sorun çözülmedi.Bırakın çözümü iş fırsatçılığa gitti.Döviz büroları 1,5-3 dolar aralığında (adamına göre) komisyon kesmeye başladı.Neden?Sahte olma riskine karşı sigorta bedeli.Bir döviz bürosu çalışanı makina olmadan bir paranın sahte olup olmadığını anlayamaz mı?Anlar.Anlamazsa ne olacak?Anlayanı çalıştıracak.Başka?Paraya kıyacak para sayma makinasının en üst modelini alacak.Sonuçta işi o, kendi işine yatırım yapıyor.Peki paralar sahte olsa sa olmasa da bu komisyonlar alınıyor mu?Evet, alınıyor.Sahte çıkmazsa kazanç kimin cebine giriyor?Dövizcinin.Sahte çıkarsa ne olacak?Yine dövizcin kendi sorumluluğunda.Vatandaşın şuçu ne?Vatandaşın bir suçu yok, onlar sadece çarkın kurbanları.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Mayıs 2023'de "Küçük esnafımızın prim gününü 7.200 güne indiriyoruz" diye müjde vermişti.
Aradan 1,5 yıl geçmesine rağmen bir gelişme olmadı."Milyonların Gözü TBMM'de: Küçük Esnafa Erken Emeklilik Müjdesi Geliyor!" haberleri karşısında küçük esnaf çok umutladı.
Para piyasaları yoğun veri akışının olduğu bir haftaya başlayacak!
Çarşamba günü ABD Merkez Bankası (Fed), 17-18 Aralık tarihli FOMC toplantı tutanaklarını açıklayacak.Perşembe günü ABD Borsaları, eski ABD Başkanı Jimmy Carter için Ulusal Yas Günü ilan edilmesi nedeniyle kapalı olacak.Euro Bölgesi enflasyon ve işsizlik oranları açıklanacak.ABD’de bu hafta ADP Özel Sektör İstihdamı, İşsizlik Başvuruları, Tarım Dışı İstihdam verileri önemli olacak.
2025 yılı küresel ekonomiler için oldukça karışık ve belirsiz bir yıl olmasını bekliyorum.20 Ocak tarihine kadar sıkıcı bir piyasa bekliyorum.Yani, Donald Trump, resmi olarak görevi teslim almadıkça piyasalar kendine yeni bir hikaye oluşturamaz.2025 yılı için her çeyreğin ayrı bir hikayesi, ayrı bir trendi olmasını bekliyorum.Yılın ilk çeğreğinde ABD Başkanı Donald Trump'ın vereceği mesajlar, piyasalar için önemli olacak.ABD-Çin ticaret savaşları, AB ülkelerine uygulanması beklenen ek vergi yükümlülükleri, ABD'nin borç krizi, jeopolitik gerilimler gibi bir çok belirsizlikler var.Yılın ilk yarısını ekonomi ve piyasa odaklı, ikinci yarısını jeopolitik gerilimin etkisinde kalmasını bekliyorum.Yılın ilk yarısı 2024'e kıyasla daha ılımlı geçebilir.Çünkü enflasyon rakamların gerilemesi, faiz indirimlerin gerilemeye devam etmesi, Rusya-Ukrayna barış görüşmeleri gibi konular iyimserliği destekleyebilir.Sonuç olumlu olur mu? Bence hayır.2025 yılını belirsizlikle dolu bir yıl olmasını beklediğimden, yatırımcıların da dikkatli olmasını öneririm.Yapılması gereken iki şey var;1- Birikimleri çeşitlendirmekKesinlikle tek bir enstrümana yatırım yapmamalı.Risk dağıtmak için birikimleri en az 5 farklı enstrümana bölmek gerekiyor.Örneğin 1 milyon TL'si olan bir yatırımcı, sepetine 200 bin liralık enstrümanları dağıtmalı.Kişinin gelir, miktar, zaman ve beklentisine göre sepetteki çeşitlilik değişir.2- Uzun vadeli yatırımcı olmakİki türlü yatırımcı var.Bilerek ve isteyerek uzun vadeli yatırımcı olanlar, mecburiyet karşısında uzun vadeci olmak zorunda olanlar.Bilerek ve isteyerek uzun vadeli planlama yapan yatırımcılar, birikimlerinin fiyatına değil, miktarına odakların.Geleceğe dair planları vardır ve planlarına sadık kalırlar.Mecburiyet karşısında uzun vadeli yatırımcı olanlar, yanlış tercih nedenli risk almıştır ve zarar ettiğinden beklemek zorunda kalır.
Finansal piyasalarda fırsatlar ve riskler hiçbir zaman bitmez.Soğukkanlı olan ve psikolojisini iyi yönetenlere piyasa zevkli olur.Diğer türlüsü acı ve ızdırap dolu koca bir yıl demek.
Para piyasalarının bu hafta sakin ve kısa bir haftayı geride bırakmasını bekliyorum.Yurt içi piyasalarda TÜİK enflasyon verisini takip edeceğiz.Hafta geneli tatil rehavetinde geçebilir.
Para piyasalarında bu hafta şu bant aralığını takip edeceğim:
Bu haftanın en çok merak edileni asgari ücret miktarıydı.
Asgari ücret yüzde 30 artışla 22 bin 104 lira oldu.